Blog |

İş Hijyeni Test ve Analiz Laboratuvarları Hakkında Yönetmelik 2023

YÖNETMELİK

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:

İŞ HİJYENİ ÖLÇÜM, TEST VE ANALİZ LABORATUVARLARI

HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamında çalışma ortamındaki kişisel maruziyetler ile çalışma ortamına yönelik fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenlerle ilgili iş hijyeni ölçüm, test ve analizini yapan laboratuvarların yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esasları ile işverenin işyeri ortamında çalışanların maruz kaldığı risklerin belirlenmesi için gerekli iş hijyeni ölçüm, test ve analizlerine dair yükümlülüklerini düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerleri ile bu işyerlerindeki iş hijyeni ölçüm, test ve analizini yapan özel veya kamuya ait kurum ve kuruluşları kapsar.

(2) Aşağıda belirtilen kuruluşlar hakkında bu Yönetmeliğin belgelendirme ve yetkilendirme hükümleri uygulanmaz:

a) Kendi işyerine ve çalışanlarına yönelik iç kontrol amacıyla iş hijyeni ölçüm, test ve analizi yapan laboratuvarlarda.

b) İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı laboratuvarlarında.

(3) Aşağıda belirtilen faaliyetler bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır:

a) Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun kendi mevzuatı çerçevesinde gerçekleştirdiği iş hijyeni ölçüm, test ve analiz faaliyetleri.

b) Çalışanın sağlık durumunu belirlemek üzere yapılan ölçüm, test ve analiz faaliyetleri.

c) Çalışandan alınan biyolojik numuneler üzerinde yapılan ölçüm, test ve analiz faaliyetleri.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 6331 sayılı Kanunun 10, 24, 27, 30 ve 31 inci maddeleri ile 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 12 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

a) Akreditasyon: Laboratuvarların, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilmesi, yeterliliğinin onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesini,

b) Akreditasyon Kurumu: Türk Akreditasyon Kurumunu (TÜRKAK) veya Avrupa Akreditasyon Birliği, Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon Birliği ve Uluslararası Akreditasyon Forumu ile karşılıklı tanınma anlaşması imzalanmış akreditasyon kurumlarından birisini,

c) Akreditasyon standardı: TS EN ISO/IEC 17025 “Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar” standardını,

ç) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,

d) Denetim: Ön yeterlik veya yeterlik belgesi verilmiş laboratuvarın, bu Yönetmeliğin hükümlerine uygun çalışıp çalışmadığının tespiti amacıyla Genel Müdürlükçe yapılan her türlü ani, programlı veya şikâyete bağlı olarak yerinde ve/veya hizmet verilen işyeri ortamında izlenmesini,

e) Deney personeli: İş hijyeni ölçüm, analiz, test, numune alma işlemlerini gerçekleştiren ve laboratuvar tarafından yetkilendirilmiş kişiyi,

f) Genel Müdürlük: İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünü,

g) İSG-KATİP: İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili iş ve işlemlerin Genel Müdürlükçe kayıt, takip ve izlenmesi amacıyla kullanılan iş sağlığı ve güvenliği kayıt, takip ve izleme programını,

ğ) İSGÜM: Genel Müdürlüğe bağlı İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığını,

h) İş hijyeni ölçüm, test ve analizi: Çalışma ortamında bulunan, çalışanların sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü gürültü, titreşim, aydınlatma, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon gibi fiziksel; toz, gaz, buhar gibi kimyasal ve virüs, bakteri, mantar gibi biyolojik etkenlerin nicelik ve nitelik tayininin yapılmasını,

ı) Kalite yöneticisi: En az dört yıllık lisans eğitimi veren Mühendislik, Fen, Tıp, Veteriner, Ziraat, Eczacılık, Su Ürünleri Fakülteleri ile Fen Edebiyat Fakültelerinin Fizik, Kimya ve Biyoloji Bölümleri veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurtiçindeki veya yurtdışındaki öğretim kurumlarından mezun olmuş ve laboratuvar yönetim sistemi kurulmasından, uygulanmasından, iyileştirilmesinden, tespit edilen eksik ve/veya uygunsuzlukların yönetime bildiriminden sorumlu kişiyi,

i) Kapsam genişletme: Yeterlik belgesi almış laboratuvarın mevcut belgesine yeni parametre ilave edilmesini,

j) Karşılaştırma testi: Önceden belirlenen koşullara göre laboratuvarlar tarafından, aynı veya benzer öğeler üzerinde yapılan ölçüm ve analizlerin organize edilmesi, gerçekleştirilmesi ve değerlendirilmesini,

k) Laboratuvar: İş hijyeni ölçüm, test ve analizi yapmak üzere kurulmuş, özel veya kamu kurum ve kuruluş laboratuvarını,

l) Laboratuvar üst yönetimi: Laboratuvarın Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmış olan kurucusunu veya ortaklarını,

m) Laboratuvar yöneticisi: En az dört yıllık lisans eğitimi veren Mühendislik, Fen, Tıp, Veteriner, Ziraat, Eczacılık, Su Ürünleri Fakülteleri ile Fen Edebiyat Fakültelerinin Fizik, Kimya ve Biyoloji Bölümleri veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurtdışındaki öğretim kurumlarından mezun olmuş, iş hijyeni ölçüm, test ve analiz sonuçlarından ve laboratuvarın yönetiminden sorumlu kişiyi,

n) Ön yeterlik belgesi: Uygulayacağı metotlardan iş hijyeni ölçüm, test ve analizi kapsamına giren ve akreditasyonu bu Yönetmeliğe göre zorunlu olan metotlar için akreditasyon başvurusunda bulunmuş ve Yönetmeliğin öngördüğü ilgili diğer şartları yerine getiren laboratuvara Genel Müdürlük tarafından verilen belgeyi,

o) Parametre: İş hijyeni alanında ölçüm, test ve analizi yapılan etmenleri,

ö) Referans maruziyet süresi: Belli bir maddenin sınır değeri için belirtilmiş süreyi,

p) Yerinde inceleme: Ön yeterlik veya yeterlik belgesi alacak laboratuvarın, Genel Müdürlükçe bu Yönetmelik hükümlerini yerine getirip getirmediğini belirlemek amacıyla değerlendirilmesini ve raporlanmasını,

r) Yeterlik belgesi: Bu Yönetmelik hükümlerini yerine getiren laboratuvara Genel Müdürlük tarafından verilen belgeyi,

s) Yeterlilik deneyi: Birden fazla laboratuvarın performansının değerlendirilmesi amacıyla katılımcılardan bağımsız ve tarafsız bir tüzel kişilik veya kuruluş tarafından düzenlenen karşılaştırma programını,

ş) Uluslararası izlenebilirlik: Bir ölçüm sonucunun, her biri ölçüm belirsizliğine katkıda bulunan kalibrasyonlardan oluşan belgelendirilmiş kesintisiz bir zincir aracılığı ile belirli bir referansa ilişkilendirilebilme özelliğini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Yükümlülükler ve Uyulması Gereken Kurallar

İşverenin iş hijyeni ölçüm, test ve analizi ile ilgili yükümlülükleri

MADDE 5 – (1) İşveren, çalışanları işyerinde bulunan, kullanılan, ortaya çıkan veya herhangi bir şekilde işlem gören maddelerin ve çalışma ortam koşullarının zararlı etkilerinden korumak zorunda olup bu çerçevede;

a) Güvenli bir çalışma ortamı sağlamak amacıyla risk değerlendirmesi gerçekleştirilirken ve yenilenirken gerekli görülen hallerde fiziksel, kimyasal ve biyolojik tehlike kaynaklarının varlığını ortam ve kişisel maruziyet ölçüm, test ve analiziyle tespit eder.

b) Alınan kontrol tedbirlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi açısından, ortam ve kişisel maruziyet ölçüm, test ve analizini tekrarlar.

(2) İşveren, aşağıdaki durumlardan herhangi birinin varlığında iş hijyeni ölçüm, test ve analizleri yaptırır veya tekrarlatır:

a) İşyeri ortamının veya işin gereği olarak çalışanın kişisel maruziyetinde değişiklik meydana geldiğinde.

b) İşyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının gerekli görmesi halinde.

c) İşyerinde gerçekleşen dış denetimlerde istenmesi halinde.

(3) İşveren, iş hijyeni ölçüm, test ve analizini ön yeterlik veya yeterlik belgesine haiz laboratuvarlara yaptırmakla yükümlüdür.

(4) İşveren, laboratuvarlardan işyerine iş hijyeni ölçüm, test ve analizleri yapmak üzere gelen laboratuvar personelinin işverenine aşağıdaki hususlarda bilgilendirme yapar:

a) İşyerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler.

b) İlk yardım, arama, kurtarma, tahliye ve yangınla mücadele konularında görevlendirilen kişiler.

(5) İşveren, laboratuvar personeline işyerinde yürüttüğü faaliyetler süresince eşlik etmesi için işin yürütülmesi hakkında bilgi sahibi olan bir kişiyi görevlendirir.

(6) İşveren, yaptıracağı iş hijyeni ölçüm, test ve analizinin yapılması sırasında doğru sonuçları almak için;

a) İş hijyeni ölçüm, test veya analizi gerçekleştirecek deney personeline işyerinde kullanılan teknolojiler hakkında gerekli bilgileri verir ve personelin çalışanlarla görüşmelerini sağlar.

b) Laboratuvar tarafından hazırlanan plana göre iş hijyeni ölçüm, test ve analizinin yapılmasını sağlar.

c) Normal çalışma şartlarında ve üretim kapasitesinde herhangi bir değişiklik yapmadan, gerçek sonuçları verecek şekilde çalışmanın sürdürülmesini sağlar.

ç) İşyerinde ölçümü yapılacak fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenler hakkında her türlü bilgi, belge ve dokümanı, güvenlik bilgi formlarını da içerecek şekilde laboratuvarlara verir.

d) İşyerinde yapılacak iş hijyeni ölçüm, test ve analizine ilişkin çalışanların veya temsilcilerinin görüşlerini alır.

(7) İşveren, bu Yönetmelik hükümleri uyarınca yapılan bütün iş hijyeni ölçüm, test, analiz ve değerlendirme sonuçları ile ilgili basılı veya elektronik kayıtları denetimlerde istenildiğinde gösterilmek üzere işyerinde saklar.

(8) İşveren, işyerinde iş hijyeni ölçüm, test ve analiz kayıtlarını ilgili mevzuatla belirlenen sürelere uygun olarak saklar. Mevzuatla belirlenmeyen kayıtlar için saklama süresi 10 yıldır.

Laboratuvarın yükümlülükleri

MADDE 6 – (1) İş hijyeni ölçüm, test ve analizleri, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen istisnalar hariç, bu konuda ön yeterlik veya yeterlik belgesine sahip laboratuvar tarafından yapılır. Laboratuvar, ön yeterlik veya yeterlik belgesinde yer alan parametreler dışında ölçüm, test ve analiz yapamaz.

(2) Laboratuvar, yetki alacağı parametrelerle ilgili konularda akreditasyon standardına uygun kalite yönetim sistemi kurar, uygular ve iyileştirir.

(3) Ön yeterlik belgesi başvurusunda bulunan laboratuvar, sunacağı iş hijyeni ölçüm, test ve analiz hizmetleri kapsamında Ek-1’de belirtilen parametrelerden birini veya birkaçını bulunduruyorsa, bu parametrelere dair kullandığı metotlardan, Akreditasyon Kurumuna başvurmuş olmalıdır. Ek-1’de belirtilen parametrelerden herhangi biriyle ilgili iş hijyeni ölçüm, test ve analizi yapmayacaksa, uygulayacağı iş hijyeni ölçüm, test ve analizi kapsamına giren metotlardan en az birinden Akreditasyon Kurumuna başvurmuş olmalıdır.

(4) Yeterlik belgesi başvurusunda bulunan laboratuvar, sunacağı iş hijyeni ölçüm, test ve analiz hizmetleri kapsamında Ek-1’de belirtilen parametrelerden birini veya birkaçını bulunduruyorsa, bu parametrelere dair kullandığı metotlardan, Akreditasyon Kurumu tarafından akreditasyon standardına göre akredite olur. Ek-1’de belirtilen parametrelerden herhangi biriyle ilgili iş hijyeni ölçüm, test veya analizi yapmayacaksa, uygulayacağı iş hijyeni ölçüm, test ve analizi kapsamına giren metotların en az birinden, Akreditasyon Kurumu tarafından akreditasyon standardına göre akredite olur.

(5) Bu maddenin dördüncü fıkrasına göre akredite olması zorunlu olmayan parametreleri ölçen ve bu parametrelerden akredite olmayan laboratuvarın ilgili parametreler için sağlayacağı şartlar aşağıda belirtilmiştir:

a) Kalite yönetim sistemini, iş hijyeni ölçüm, test ve analiz sonuçlarının doğruluğunu güvenceye alacak seviyede dokümante eder.

b) Sistem dokümantasyonu, ilgili deney personeline iletilir ve bu personel tarafından anlaşılır, ulaşılabilir ve uygulanabilir olur.

c) Talep, teklif veya sözleşmelerin gözden geçirilmesi için laboratuvar üst yönetimi bir prosedür oluşturur ve bunların sürekliliğini sağlar.

ç) Laboratuvar, iş hijyeni ölçüm, test ve analizlerinin kalitesini etkileyen gerekli hizmetlerin, malzemelerin seçilmesi ve satın alınması için bir politikaya ve prosedürlere sahip olur. Alınan malzemelerin amaca uygunluğunu kontrol eder.

d) Laboratuvar üst yönetimi, uygun olmayan iş hijyeni ölçüm, test veya analiz işlemleri için sorumluları ve yetkilileri belirler ve uygunsuzluğun tekrarını önlemek için gerekli bütün tedbirleri alır. Laboratuvar, raporlanan iş hijyeni ölçüm, test ve analiz sonuçlarında herhangi bir hata tespit ettiğinde, hatanın önemini değerlendirir, gerekiyorsa raporu geri çeker, yapılan değerlendirmeye göre revizyon işlemini yapar veya raporu iptal eder.

e) Laboratuvar üst yönetimi, her deney için bir prosedür oluşturarak sadece yetkinliği sağlanmış ve yetkilendirilmiş personelin deney yapmasını sağlar.

f) Deney personeli, kullandığı cihazlarla ilgili temel eğitimleri alır. Eğitimler, ilgili cihaz konusunda yetkin başka bir kurumun verdiği eğitim sertifikası veya bu tip sertifikaya sahip bir kişinin verdiği kurum içi eğitimle kayıt altına alınır.

g) Deney personeli kullandığı metoda uygun çalışır ve bu metodun bütün şartlarını yerine getirir.

ğ) Çevre ve yerleşim şartlarının deney sonuçlarını olumsuz etkilememesi için gerekli her türlü tedbir alınır. Numune alma veya deney, laboratuvarın tesisleri dışında yapılıyorsa, sonuçları etkileyebilecek ortam şartları değerlendirilir ve kayıt altına alınır.

h) Deney personeli, metotların ve prosedürlerin gerektirdiği şekilde veya çevre şartlarının iş hijyeni ölçüm, test ve analiz sonuçlarını etkileyebileceği yerlerde, çevre şartlarını izler, kontrol ve kayıt eder.

ı) Laboratuvar, ölçüm belirsizliği tayini için prosedür oluşturur ve uygular. Deneyin doğası gereği ölçüm belirsizliği hesaplanamıyorsa, en azından bütün belirsizlik bileşenleri tanımlanmaya çalışılır.

i) Laboratuvar, deneylerin geçerliliğinin izlenebilmesi için iç ve dış kalite kontrol prosedürlerine sahip olmalıdır. Düzenli olarak sertifikalı referans malzemeler kullanır ve/veya ikincil referans malzemeleri kullanılarak iç kalite kontrolü yapar. Laboratuvar, yeterlilik deneylerine ve laboratuvarlar arası karşılaştırma programlarına iştirak eder.

j) Laboratuvar, kalite kontrol verilerini analiz eder. Bu verilerin, önceden tanımlanmış olan kriterlerin dışında olduğunu tespit etmesi durumunda problemi düzeltmek ve yanlış sonuçların elde edilmesini önlemek için planlanmış önlemleri uygular.

(6) Laboratuvar, ön yeterlik veya yeterlik belgesinde yer alan metotların gerektirdiği cihaz, ekipman ve prosedürleri kullanır.

(7) Laboratuvar, metodun uygulanabilmesi için gerekli bütün cihazlara sahip olur.

(8) Laboratuvar, cihazların bakım ve kalibrasyon periyotlarını; ilgili standartlara, üreticinin sağladığı bilgilere, kullanım kılavuzuna ve kullanım sıklığına uygun olarak belirler. Belirlenen periyotlara göre bakım ve kalibrasyonlarını yaptırır ve bu kayıtları saklar. Kalibrasyon sertifikasına göre, ilgili tolerans sınırları dışında kaldığı anlaşılan cihazları kullanımdan çıkartır.

(9) Kalibrasyonlar, uluslararası izlenebilirliği olan kalibrasyon laboratuvarlarına yaptırılır.

(10) Laboratuvar aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:

a) İşyerinde, iş hijyeni ölçüm, test ve analizini yapacak personelin, işyeri kurallarına ve çalışma talimatlarına uymasını sağlar.

b) İş hijyeni ölçüm, test ve analizi yapılan işyerine ait üretim teknolojileri, kullanılan hammaddeler gibi işverenin ve işyerinin meslek sırları ile çalışanlara ait sağlık gözetimi bilgileri, personel bilgileri gibi gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutar.

(11) Laboratuvar, tutulan bütün kalite yönetim sistemi kayıtlarını mevzuatla belirlenen sürelere uygun olarak saklar. Ancak mevzuatla belirlenmeyenler için saklama süresi en az 10 yıldır.

(12) Laboratuvarın başka adreste faaliyet gösteren şubeleri de bu Yönetmelik şartlarını sağlamak ve ön yeterlik veya yeterlik belgesi almak zorundadır.

Metot seçimi ve kullanımı

MADDE 7 – (1) Laboratuvar, metot seçiminde ve kullanımında aşağıdaki hususlara uymak zorundadır:

a) Elde edilen sonuçların iş sağlığı ve güvenliği mevzuatındaki veya ilgili standartlardaki sınır değerler ile karşılaştırılmasına imkân tanıyan ve raporlanabilir tespit aralığı içerisinde ilgili sınır değeri bulunduran iş hijyeni ölçüm, test ve analiz metotlarını kullanmak.

b) Yetki alınan metotların güncel hallerini kullanmak ve bulundurmak.

c) Seçtiği standart metotları uygulayabildiğini istatistiki yöntemler kullanarak teyit etmek.

ç) Laboratuvarda geliştirilmiş metotların veya standart metotların ilavelerle takviye edilmiş veya değiştirilmiş halinin kullanıma uygun olduklarını teyit etmek için bu metotları geçerli kılmak.

d) Ölçüm noktaları veya maruziyeti tespit edilecek kişiler belirlenirken yetki alınan metotta yazılı hususları dikkate almak.

Numune alma ve taşıma

MADDE 8 – (1) Numune alma işlemi ulusal ve/veya uluslararası standartlara ve kullanılan metoda göre yapılır.

(2) İşyerinde solunum yoluyla maruz kalınan etkenler ile ilgili olarak numune alma ve değerlendirme stratejileri belirlenirken, TS EN 689 “İşyeri Havası-Solunumla Maruz Kalınan Kimyasal Maddelerin Sınır Değerler ile Karşılaştırılması ve Ölçme Stratejisinin Değerlendirilmesi İçin Kılavuz” ve benzeri standartların güncel halleri dikkate alınır.

(3) Numune alma süresi ve numune sayısı, yapılan iş sırasındaki maruziyeti temsil edecek şekilde düzenlenir.

(4) Kimyasal maddelere maruziyetin tespiti amaçlı iş hijyeni ölçüm, test veya analiz sonuçlarının değerlendirilmesine yönelik, uzun süreli referans maruziyet süresi bir vardiya 8 saat, kısa süreli referans maruziyet süresi 15 dakikadır.

(5) İşyerinde çalışanların kişisel maruziyet düzeyleri ölçülürken numune alma cihazı veya pasif örnekleyici, çalışan kişinin üzerine ve solunum bölgesine yerleştirilerek kullanılır.

(6) Sabit nokta ölçümleri, gerekiyorsa çalışanların işyerinde maruziyetlerinin değerlendirilmesi için kullanılabilir. İşin sürekli yapılmadığı çalışma ortamlarında, maruziyetin en yüksek olabileceği nokta ölçüm noktası olarak alınır. Ortam ölçüm, test ve analizlerinin sonuçları, kişisel maruziyet seviyesini göstermez ve bunların sonuçları kişisel maruziyet sınır değerleri ile kıyaslanmaz.

(7) Numuneler kullanılan metoda uygun şekilde taşınır.

Numune kabul

MADDE 9 – (1) Laboratuvar tarafından kabul edilen her numune ayrı bir kayıt kodu ile tanımlanır. Numunenin, laboratuvar içerisinde sadece bu kayıt kodu ile tanınması sağlanır.

(2) Numuneler kullanılan metoda uygun şekilde saklanır.

(3) Kullanılan metodun öngördüğü şartları taşımayan numuneler analize alınmaz.

Rapor hazırlama

MADDE 10 – (1) Laboratuvar tarafından yapılan her bir iş hijyeni ölçüm, test ve analizine ait sonuçlar; doğru, açık, kesin, tarafsız ve kullanılan metotta yer alan tüm talimatlara uygun bir şekilde rapor haline getirilir.

(2) Düzenlenen raporlarda, akreditasyon standardının şartlarına uyulur.

(3) İşyerinin iş hijyeni ölçüm, test ve analizi yapılan bölümleri ve buralarda yapılan işler raporlarda açıkça belirtilir. Kişisel maruziyet düzeyi ölçülen kişinin adı, unvanı ve yaptığı iş raporlarda yer alır.

(4) İş hijyeni ölçüm, test ve analiz raporlarında, raporun kapak sayfasında yeterlik veya ön yeterlik belge numarası bulunması zorunludur.

(5) İş hijyeni ölçüm, test ve analiziyle ilgili raporlarda bu Yönetmeliğin kapsamında olmayan diğer ölçüm, test ve analizlerle ilgili bilgiler bulundurulmaz.

(6) Hazırlanan raporların kapağında veya iç sayfalarında bakanlık logosu kullanılmaz ancak yeterlik veya ön yeterlik belgesinin bir örneği raporlara ek olarak konulur.

(7) İşyerinde yapılan ölçümlerde hangi standartların kullanıldığı, ölçüm sonuçları ve varsa sınır değerleri belirtilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Laboratuvarın Genel Özellikleri, İlkeler, Personel ve Bildirim

Laboratuvarın asgari özellikleri

MADDE 11 – (1) Laboratuvar aşağıdaki asgari özellik ve nitelikleri taşır:

a) Ofis alanının büyüklüğü en az 15 metrekare olur.

b) Numunelerin teslim alındığı numune kabul bölümü analiz yapan laboratuvarlar için en az 5 metrekare olur.

c) Tartım işleminin yapıldığı laboratuvarda tartım odası, sonuçların çevre şartlarından olumsuz şekilde etkilenmesini engelleyecek şekilde en az 5 metrekare olur.

ç) Enstrümantal analiz cihazlarıyla çalışılıyorsa, her bir cihaz için en az 5 metrekarelik bir alan bulunur.

d) Kimyasal maddeler varsa, bunların depolanması için en az 6 metrekarelik ayrı bir oda bulunur. Bu odada kimyasal maddelerin, yapısına, risk gruplarına ve saklama koşullarına göre muhafaza edebilecek, gerekiyorsa havalandırma sistemli, kilitlenebilir bir dolap tahsis edilir.

e) Yedek yardımcı malzemelerin yapısına, risk gruplarına ve saklama koşullarına göre muhafaza edebilecek havalandırma sistemli bir depo veya uygun düzenlenmiş dolaplar bulunur.

f) Kullanılan parlayıcı, patlayıcı, boğucu ve zehirli gaz içeren gaz tüpleri bina içinde veya dışında, kimyasal özelliklerine göre risk oluşturmayacak şekilde; boş ve dolu gaz tüpleri ayrı ayrı yerlerde, tamamı düşmeye karşı kelepçeli veya zincirle bağlı, dik bir şekilde, her türlü ısı kaynağından, açık alev ve kıvılcımlardan, aşındırıcı kimyasallardan uzak, serin ve kuru yerde muhafaza edilir.

g) Laboratuvar, 17/7/2013 tarihli ve 28710 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelikte belirtilen niteliklere uygun şekilde oluşturulur. Laboratuvarlar iş merkezi, iş hanı ve alışveriş merkezleri gibi binalarda kuruluyor ise binaların, İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmeliğin acil çıkış düzenlemesine ilişkin hükümlerine uygunluğu yeterli kabul edilir.

(2) Birden fazla fiziksel, kimyasal ve biyolojik etken analizlerinin beraber yapılması ve birbirlerinin deney sonuçlarını ve bu sonuçların kalitesini olumsuz etkileme ihtimalinin bulunması durumlarında, laboratuvar bu ihtimali ortadan kaldıracak şekilde düzenlenir.

(3) Laboratuvara ait tıbbi ve tehlikeli atıklar ile ilgili işlemler, tıbbî atıkların kontrolü ve tehlikeli atıkların kontrolü ile ilgili hazırlanmış olan ulusal mevzuata uygun olarak yürütülür.

(4) Yeterlik veya ön yeterlik belgesine sahip laboratuvarlar tarafından, Ek-13’teki örneğine uygun, kurum unvanına göre hazırlanan ve boy/en oranı 2/3 olan tabela, laboratuvarın bulunduğu binanın uygun bir kısmına veya girişine asılır. Bakanlık logosu, bu tabela haricinde hiçbir yazılı veya görsel doküman veya ortamda kullanılamaz.

Laboratuvar personeli

MADDE 12 – (1) Laboratuvar personeli; laboratuvar yöneticisi, kalite yöneticisi ve deney personeli olmak üzere en az üç kişiden oluşur. Laboratuvar personelinin bu üç kişiden oluşması durumunda kalite yöneticisi veya laboratuvar yöneticisi başvurulan parametrelerden yetkili olur.

(2) Laboratuvar yöneticisi ve kalite yöneticisi tam zamanlı çalışır.

(3) Laboratuvar üst yönetimi;

a) Laboratuvar yöneticisi veya kalite yöneticisi görevden ayrıldığında yerlerine 30 gün içerisinde yeni görevlendirme yapar.

b) Yeni görevlendirilen kişiler ve bu kişilerin imza sirkülerini 10 iş günü içerisinde İSGÜM’e dilekçe ile bildirir.

Laboratuvarlar arası işbirliği

MADDE 13 – (1) Laboratuvar, kapsamındaki parametreler için; iş yoğunluğu, daha fazla uzmanlığa ihtiyaç duyma veya kapasitenin geçici olarak düşmesi gibi önceden tahmin edilemeyen sebeplerden dolayı hizmet veremediğinde; İSGÜM’e sunacağı bilgi ve belgelerin uygun görülmesi halinde ön yeterlik veya yeterlik belgesi almış ve kapsamında hizmet alınacak parametrelerin yer aldığı diğer bir laboratuvarlardan hizmet alabilir. Bu durumda;

a) Hizmet alan laboratuvar, hizmet aldığı laboratuvarın unvanı ve parametrelerin listesi ile hizmet alma gerekçesine dair bilgi ve belgeleri İSGÜM’e bildirir.

b) Hizmet veren laboratuvar parametrenin; ön inceleme, numune alma, analiz gibi tüm süreçlerini kendisi yürütür. Hizmet alan laboratuvara veya üçüncü bir laboratuvara bu süreçlerden bir kısmını veya tamamını devredemez.

c) Hizmet alan laboratuvar, hizmet aldığı parametreyle ilgili sadece raporlama yapar.

(2) Hizmet alan laboratuvar yapamadığı iş hijyeni ölçüm, test ve analiz hizmetine ilişkin hizmet aldığı laboratuvarın yaptığı işlerden Bakanlığa ve iş hijyeni ölçüm, test ve analizi yaptıran işverene karşı sorumludur.

(3) Hizmet alım sözleşmeleri; hizmet alan laboratuvar ön yeterlik belgesine sahip ise ön yeterlik süresince toplam altı aydan, yeterlik belgesine sahip ise yeterlik süresince toplam bir yıldan fazla olamaz.

(4) Yetkisi olmayan parametreden işbirliği yapan laboratuvarlar yetkisi bulunmayan parametreden ölçüm yapmış olarak değerlendirilir.

Gizlilik

MADDE 14 – (1) İşyerine ait bilgiler ile iş hijyeni ölçüm, test ve analiz sonuçlarına ilişkin bilgiler, yargı organları, bu konuda yetkili Bakanlık görevlileri veya 13 üncü madde kapsamında işbirliğine ilişkin bilgilerle sınırlı olmak üzere hizmet verilen laboratuvar dışında üçüncü şahıslara verilmez.

Personelin sağlık ve güvenliği

MADDE 15 – (1) Laboratuvarda görevli personelin sağlık ve güvenliği için ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla özellikle aşağıdaki şartlar sağlanır:

a) Laboratuvarda görev alacak personele, yapılan işe uygun kişisel koruyucu donanım ve diğer yardımcı malzemeler verilerek kullanımı sağlanır.

b) Analiz yapılan alanlara, o alanlarda görevli personel haricindeki kişilerin girişlerini engelleyici önlemler alınır.

c) Laboratuvarda, ilk yardım malzemelerinin yer aldığı ecza dolabı bulundurulur.

ç) Kimyasal maddelerle çalışma yapılan bölümlerde göz duşu ve acil vücut duşu bulundurulur.

d) Uçucu kimyasal maddelerin kullanıldığı alanlarda havalandırma sistemi kurulur.

e) Acil durum planı, olası laboratuvar kazalarını da içerecek şekilde hazırlanır.

f) Yangınla mücadele ekipmanları, 11/9/2013 tarihli ve 28762 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği hükümlerine uygun şekilde işaretlenir.

g) Laboratuvarda kullanılan kimyasal maddelerin güvenlik bilgi formları bulundurulur ve kolay ulaşılabilir yerlerde saklanır.

(2) Ölçüm yapılacak işyerinde görev alacak personele, laboratuvar tarafından işe uygun kişisel koruyucu donanım ve diğer yardımcı malzemeler verilir. Bu donanım ve malzemelerin kullanımı laboratuvar üst yönetimi ve işverenin işbirliğiyle sağlanır.

(3) Yapılan yerinde incelemelerde, birinci ve ikinci fıkralarda yer alan personelin sağlık ve güvenliği hakkındaki hükümler de incelenir ve değerlendirilir.

Bildirim zorunluluğu

MADDE 16 – (1) Ön yeterlik veya yeterlik belgesi almış laboratuvar; kapatılması, Akreditasyon Kurumu tarafından akreditasyon belgelerinin geçerliliğinin askıya alınması veya iptali gibi durumları ve bu durumların gerekçesini 10 iş günü içerisinde İSGÜM’e dilekçe ile bildirmek zorundadır.

(2) Laboratuvar, iş hijyeni ölçüm, test ve analiz hizmetleri sonucunda elde ettiği sonuçları, İSGÜM’ün internet sitesinde açıklayacağı biçim ve zaman aralıklarıyla İSG-KATİP sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe bildirir.

(3) Yetkilendirilmiş laboratuvar personelinde, kullanılan cihazlarda veya deney personelinin yetkilendirildiği iş hijyeni ölçüm, test ve analizlerinde herhangi bir değişiklik olduğunda, bu durum 10 iş günü içinde İSGÜM’e dilekçe ile bildirilir.

(4) Metot validasyonu revize edildiğinde bu durum, validasyon raporları ile beraber 10 iş günü içinde İSGÜM’e dilekçe ile bildirilir. Validasyon çalışmalarının uygunluğu denetimlerde yerinde değerlendirilebilir.

(5) Laboratuvar, en geç dört yılda bir ölçüm test ve analizini yaptığı her bir parametre için yeterlilik deneyi veya karşılaştırma testlerine katılarak olumlu sonuç almalıdır. Laboratuvar, katıldığı yeterlilik deneyleri ve karşılaştırma testlerinin sonuçlarını kendilerine ulaştıktan sonra 10 iş günü içinde İSGÜM’e dilekçe ile bildirir.

(6) Laboratuvar yapacağı ölçüm test ve analizleri İSG-KATİP sistemi ile önceden bildirir.

(7) 11 inci maddede belirtilen laboratuvar bölümlerini etkileyen tadilatlar 5 iş günü öncesinden İSGÜM’e ve ilgi akreditasyon kurumuna dilekçe ile bildirilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Başvuru ve Belgelendirme ile İlgili Usul ve Esaslar

Belgelendirme yetkisi ve bedelleri

MADDE 17 – (1) Laboratuvarın belgelendirilmesi, kapsam genişletilmesi, belgenin geçerliliğinin askıya alınması veya iptal edilmesi yetkisi Genel Müdürlüğe aittir.

(2) Laboratuvar belgelendirme, unvan değişikliği, belge yenileme ve kapsam genişletme sürecine ilişkin bedeller Bakanlık tarafından belirlenir.

Başvuru dosyası

MADDE 18 – (1) Ön yeterlik veya yeterlilik belgesi almak isteyen laboratuvar aşağıdaki bilgi ve belgeleri içeren bir dosya ile İSGÜM’e başvurur:

a) Ek-2’de yer alan başvuru dilekçesi.

b) Başvuru bedeli dekontu.

c) Ek-3’te yer alan kurum/kuruluş bilgi formu.

ç) Ön yeterlik belgesi başvurusunda, laboratuvarın Akreditasyon Kurumu tarafından onaylanmış akreditasyon başvurusunu ve parametre/metot listesini gösterir belge.

d) Yeterlik belgesi başvurusunda, laboratuvarın Akreditasyon Kurumu tarafından verilmiş akreditasyon sertifikası ve kapsamı.

e) Ölçüm belirsizliği hesapları, validasyon ve/veya doğrulama raporları.

f) Analiz raporlarına imza atmaya yetkili personelin isimlerini ve unvanlarını içeren, laboratuvar yöneticisi tarafından onaylanmış imza sirküleri.

g) Ek-4’te yer alan personel bildirim listesi.

ğ) Laboratuvar yöneticisi ve kalite yöneticisinin onaylı diploma örneği.

h) Ek-5’te yer alan iş hijyeni alanında hizmet verilecek parametre listesi.

ı) Ek-6’da yer alan iş hijyeni ölçüm, test ve analiz cihaz listesi.

i) Ek-7’de yer alan cihaz kalibrasyon çizelgesi.

j) İş hijyeni ölçüm, test ve analizini yapacak personelin ilgili konularda aldıkları eğitim sertifikaları.

k) Özel laboratuvarların ticaret odasından alınan ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmış olan tüzel kişiliğini gösteren belge.

l) Özel laboratuvarlardan, bildirilen adreste laboratuvar faaliyetlerinin yürütülebileceğine dair “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı” ile laboratuvar yerinin tapusu veya kira sözleşmesinin bir örneği.

(2) Laboratuvar, kullandığı iş hijyeni ölçüm, test ve analiz metotlarına ait Türkçe olarak hazırlanmış deney talimatları ile gerektiğinde metotların tam metnini İSGÜM’e bildirir.

(3) Başvuru dosyası İSGÜM’e elden verilebileceği gibi posta veya kargo yoluyla da iletilebilir. Başvuru dosyasının posta veya kargo yoluyla İSGÜM’e ulaştığı tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir.

(4) Başvuru dosyasında, başvuru bedel dekontu bulunan laboratuvarların dosyası incelenir.

Belge yenileme işlemleri

MADDE 19 – (1) Yeterlik belgesine sahip olan ve geçerlilik süresi sonunda belgesini yeniletmek isteyen laboratuvar, Ek-2’de örneği verilen başvuru dilekçesi ile belge süresinin bitiminden en az 120 gün önce aşağıdaki belgelerle birlikte İSGÜM’e müracaat eder:

a) Bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında istenenlerden değişiklik olan ve eklenen belgeleri.

b) Belge yenileme bedeli dekontu.

(2) İSGÜM’e sunulan belgeler incelenip uygun görülürse ilgili laboratuvara bu Yönetmeliğin 22 nci maddesine uygun olarak yerinde inceleme ve gerek duyulduğunda ikinci kez yerinde inceleme yapılır. Laboratuvarın, ilgili şartları sağladığı tespit edilirse belgesi yenilenir.

(3) Adres ve/veya unvan değişikliği durumunda;

a) Ön yeterlik veya yeterlik belgesi almış laboratuvar, adres değişikliğinden en az 15 gün önce veya unvan değişikliğinden sonra 15 gün içerisinde İSGÜM’e başvurur.

b) Yeni adresin İSGÜM tarafından onaylanmasına müteakip işlemler ilk başvuru hükümlerine tabi olarak yürütülür. Adres değişikliği işlemi tamamlanıncaya kadar hizmet vermek isteyen laboratuvarlar, yetki aldığı mevcut adreste faaliyetine devam eder.

c) Unvan değişikliğinde yerinde inceleme yapılmadan Genel Müdürlük tarafından belge yenilenir.

(4) Birinci fıkrada belirtilen belgeleri içeren dosya, İSGÜM’e elden verilebileceği gibi posta veya kargo yoluyla da iletilebilir. Dosyanın posta veya kargo yoluyla İSGÜM’e ulaştığı tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir.

Kapsam genişletme

MADDE 20 – (1) Hizmet verdiği parametrelerde kapsam genişletmek isteyen laboratuvar, Ek-2’de örneği verilen dilekçe ile İSGÜM’e başvurur. Başvuru dosyasında bulunacak belgeler aşağıda belirtilmiştir:

a) Kapsam genişletilen parametrelerden dolayı bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında istenenlerden değişiklik olan ve eklenen belgeler.

b) Kapsam genişletilen parametrelerin gerekirse Akreditasyon Kurumu tarafından onaylanmış parametre/metot listesini gösterir akreditasyon belgesi ve ekleri.

(2) Birinci fıkrada belirtilen belgeleri içeren dosya, İSGÜM’e elden verilebileceği gibi posta veya kargo yoluyla da iletilebilir. Dosyanın posta veya kargo yoluyla İSGÜM’e ulaştığı tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir.

Başvuru kabulü

MADDE 21 – (1) İlk başvuru, kapsam genişletme veya belge yenileme işlemi için laboratuvarın sunduğu dosya İSGÜM tarafından değerlendirilerek eksik belge tespit edilmesi halinde başvuru yapan laboratuvara, inceleme işlemlerinde tespit edilen eksikliklerin giderilmesi için; ilk başvuruda en fazla 90 gün, kapsam genişletmede veya belge yenileme işleminde ise 60 gün süre verilir. Belirlenen sürelerde eksiklikler giderilmez ise ilgili başvuru bedeli iade edilmeksizin dosya iade edilir. Bu laboratuvar, aynı işlem için tekrar başvurabilir.

(2) İlgili dosyası tam olan laboratuvara en geç 30 iş günü içerisinde yerinde incelemeye gidilir.

(3) Laboratuvarın ilk başvuru, kapsam genişletme başvurusu veya belge yenileme başvurusundaki eksiklikleri tamamladığına dair belgeleri İSGÜM’e ulaştıktan sonraki 15 iş günü inceleme süresi olarak ayrılır ve bu süre eksiklik tamamlama süresinden sayılmaz. Gönderilen belgelerde halen eksiği bulunan laboratuvara bu eksiklikler bildirilir ve bildirim tarihinden itibaren eksik tamamlama süresi devam eder.

Yerinde inceleme

MADDE 22 – (1) İlk başvuru, kapsam genişletme veya belge yenileme işlemi için laboratuvara yerinde incelemenin tarihi en az beş iş günü önceden bildirilir.

(2) İlk başvuru için yerinde incelemede laboratuvar yöneticisi, kalite yöneticisi ve deney personeli hazır bulunur. Kapsam genişletme veya belge yenileme işlemi yerinde incelemesinde de aynı personelin bulunması zorunludur.

(3) Laboratuvar yöneticisi, yerinde inceleme heyetine her türlü bilgi ve belgeyi vermek göstermek zorundadır.

(4) Yerinde incelemelerde bu Yönetmeliğin ikinci ve üçüncü bölümlerinde belirtilen hususların uygunluğunun kontrolü yapılır.

(5) Yerinde inceleme heyeti, başvurusu yapılan parametrelerle ilgili iş hijyeni ölçüm, test veya analizinin uygulanmasını ister.

(6) Yerinde incelemenin tamamlanmasını takiben örneği Ek-8’de verilen Yerinde İnceleme Tutanağı, iki nüsha olarak hazırlanır, heyet ve laboratuvar yöneticisi tarafından imzalanır ve bir kopyası laboratuvar yöneticisine verilir.

Belgelendirme süreci

MADDE 23 – (1) Yerinde inceleme sırasında tespit edilen eksiklikler ve uygunsuzluklar raporlanır. Yerinde incelemenin bitiş tarihini takip eden 10 iş günü içerisinde laboratuvara bildirilir. Başvuru yapan laboratuvara, bu eksiklikleri ve uygunsuzlukları gidermesi için eksiklik ve/veya uygunsuzluk bildirim tarihinden itibaren en fazla 90 gün süre verilir. Bu süre uzatılmaz.

(2) Eksiklik ve/veya uygunsuzlukların laboratuvar tarafından giderildiğinin bildirilmesinden sonra gerek görülmesi halinde ikinci kez yerinde inceleme yapılabilir. Yerinde yapılan ikinci incelemede eksikliğin devam ettiğinin tespit edilmesi veya birinci incelemeden sonra 90 gün içerisinde eksiklik ve/veya uygunsuzlukların giderilmemesi durumunda eksiklik veya uygunsuzluk bazı parametrelerle ilgili ise ilgili parametreler kapsam dışı bırakılarak belge düzenlenir. Eksiklik veya uygunsuzluk laboratuvarda aranan genel şartlarla ilgili ise başvuru dosyası iptal edilir.

(3) Eksiklik ve/veya uygunsuzlukların verilen süre içinde giderilmesini takiben laboratuvar belge almaya hak kazanır.

(4) Laboratuvarın belgelendirme sürecindeki eksikliklerini tamamladığına dair belgeleri İSGÜM’e ulaştıktan sonraki 15 iş günü, inceleme süresi olarak ayrılır ve bu süre eksiklik tamamlama süresinden sayılmaz. Gönderilen belgelerde halen eksiği bulunan laboratuvara bu eksiklikler bildirilir ve bildirim tarihinden itibaren eksik tamamlama süresi devam eder.

Ön yeterlik belgesi

MADDE 24 – (1) Ön yeterlik belgesi alacak laboratuvara; 6 ncı maddenin beşinci ve yedinci fıkralarında ve 7, 8, 9, 10, 11, 12 ve 15 inci maddelerinde belirtilen hükümlerin yerinde inceleme sonucunda yerine getirildiği görülmesi halinde başvurduğu parametrelerden uygun bulunanlar için Genel Müdürlük tarafından Ek-9a ve Ek-9b’de yer alan örneklere uygun olarak ön yeterlik belgesi düzenlenir.

(2) Laboratuvara ön yeterlik belgesi bir kereye mahsus ve bir yıl süreli olmak üzere verilir.

(3) Ön yeterlik belgesi başvuruda belirtilen adres ve unvana verilir.

(4) Ön yeterlik belgesine sahip laboratuvar, bu Yönetmeliğin öngördüğü bütün şartları yerine getirdiğinde ön yeterlik süresi bitiminden önce de yeterlik belgesini almak için İSGÜM’e başvuruda bulunabilir.

(5) Ön yeterlik belgesi almış laboratuvar, Akreditasyon Kurumu tarafından yapılan denetim sonuçlarını Genel Müdürlüğe bildirir.

(6) Ön yeterlik belgesi iptal edilen veya belge süresi biten laboratuvarın kurucu veya ortakları başka bir laboratuvar bünyesinde yer aldıkları takdirde bu laboratuvar, ön yeterlik başvurusu yapamaz veya varsa ön yeterlik belgesi iptal edilir.

Yeterlik belgesi

MADDE 25 – (1) Akreditasyon Kurumu tarafından iş hijyeniyle ilgili en az bir metottan sertifikalandırılan ve bu Yönetmeliğin tüm şartlarını sağlayan laboratuvara, başvurduğu parametrelerden uygun bulunanlar için Genel Müdürlük tarafından Ek-10a ve Ek-10b’de yer alan örneklere uygun olarak yeterlik belgesi düzenlenir.

(2) Yeterlik belgesi, başvuruda belirtilen adres ve unvana verilir.

(3) Yeterlik belgesinin geçerlilik süresi dört yıldır.

(4) Yeterlik belgesinin geçerlilik süresi sona ermeden önce, laboratuvar bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre belge yenileme işlemi için İSGÜM’e başvuru yapabilir.

(5) Yeterlik belgesi almış laboratuvar, Akreditasyon Kurumu tarafından yapılan denetime ait uygunsuzlukları ve raporları İSGÜM’e bildirir.

(6) Ön yeterlik belgesi askıya alınan laboratuvarın yaptığı yeterlik başvurusu, askı süresinin bitiminden sonra değerlendirmeye alınır.

Yeterlik belgesinin kapsamının genişletilmesi

MADDE 26 – (1) Laboratuvar, yeterlik belgesinin geçerli olduğu sürenin son yılı haricinde kapsam genişletme yapabilir.

(2) Laboratuvar bir takvim yılı içerisinde en çok iki defa kapsam genişletme başvurusu yapabilir.

(3) Ön yeterlik belgesi almış laboratuvar yeterlik belgesi alana kadar kapsam genişletme başvurusunda bulunamaz.

(4) Başvuran laboratuvara gerekirse yerinde inceleme yapılır. Laboratuvara yerinde incelemede tespit edilen eksiklik ve/veya uygunsuzlukları gidermesi için 60 gün süre verilir. Bu süre içerisinde eksiklik ve/veya uygunsuzluklarını giderir ve buna dair belgeleri İSGÜM’e bildirir. Laboratuvarın, tespit edilen eksiklik ve/veya uygunsuzlukların giderilmesinden sonra başvuru dosyasında ve yapıldıysa yerinde inceleme sonucunda uygun görülen parametrelerde kapsamı genişletilerek Ek-10b’de yer alan parametre listesi düzenlenir.

(5) Yapılan kapsam genişletmenin geçerlilik süresi yeterlik belgesi süresinin bitimine kadardır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Laboratuvarın Denetimi ve İlgili Personel

Denetim

MADDE 27 – (1) Yapılacak denetimlerde 3146 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ve 6331 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi uygulanır.

(2) Laboratuvarlar, bu Yönetmelik esasları dâhilinde haberli veya habersiz denetime tabi tutulur.

(3) Haberli denetimlerde, denetim tarihi, laboratuvara en az beş iş günü öncesinde bildirilir.

(4) Laboratuvar yöneticisi denetime gelen personele bu Yönetmelik kapsamında her türlü bilgi ve belgeyi göstermek zorundadır.

(5) Denetim sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilir:

a) Bu Yönetmeliğin ikinci bölümünde belirtilen hususların uygunluğunun kontrolü.

b) Deney personeline, kapsam dâhilindeki iş hijyeni ölçüm, test ve analiz parametrelerinin tamamının veya denetim personelince gerekli görülenlerin laboratuvar veya hizmet verilen işyeri ortamında uygulatılması.

(6) Denetimin tamamlanmasını takiben Ek-11’de yer alan Denetim Tutanağı iki nüsha olarak düzenlenir. Denetim personeli ve laboratuvar yöneticisi tarafından imzalanarak bir nüshası laboratuvar yöneticisine verilir.

(7) Denetim bulguları Ek-12’de yer alan Laboratuvar Değerlendirme Tablosu’na göre puanlanır ve raporlanarak laboratuvara gönderilir. Yeterlik belgesinin durumu ve kapsamı denetim raporuna göre güncellenerek Genel Müdürlük tarafından ilan edilir.

(8) Denetimlerde kapsam genişletme yapılmaz.

(9) Denetim personeli, mümkün olduğu kadar işi aksatmamak, işverenin ve işyerinin meslek sırları ile gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmakla yükümlüdür.

Yerinde inceleme ve denetim personeli

MADDE 28 – (1) Laboratuvarın yerinde inceleme ve denetim; TS EN ISO/IEC 17025:Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliği İçin Genel Şartlar, ölçüm belirsizliği, metot validasyonu eğitimlerini almış personel tarafından yapılır.

(2) Yerinde incelemeye veya denetime konu olan metot hakkında yeterliliğe sahip personel bulunamadığı hallerde, denetim personeline destek olmak üzere, Genel Müdürlük konuya ilişkin kurum dışından uzmanlık hizmeti alımı yoluna gidebilir. Bu durumda uzman yurt içindeki özel laboratuvarlardan herhangi birinde hiç çalışmamış tarafsız kişilerden seçilir.

(3) Kurum dışından hizmet alımı ile ilgili usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.

ALTINCI BÖLÜM

Belgenin Askıya Alınması ve İptali

Belgenin veya parametrenin askıya alınması

MADDE 29 – (1) Laboratuvarın ön yeterlik veya yeterlik belgesini askıya alma işlemleri, Ek-12’deki Laboratuvar Değerlendirme Tablosu’nda belirtilen ihtar puanına göre yapılır.

(2) İhtar puanı 300’e ulaşan laboratuvarın, ön yeterlik veya yeterlik belgesi altı ay süre ile askıya alınır. İhtar puanı nedeniyle belgesi askıya alınan laboratuvarın 300 ihtar puanı askı süresi bitiminde silinir. Belge yenileme işlemini tamamlayan laboratuvarların ihtar puanları, uygulamanın üzerinden en az bir yıl geçmiş olanlar silinir.

(3) Katılması zorunlu tutulan yeterlik/karşılaştırma testinde, test sonucu kabul edilebilir sınırların dışında olan laboratuvar, altı ay süre içinde bir kez daha yeterlik/karşılaştırma testine katılım sağlayabilir. Bu süre sonunda olumlu sonuç alamayan laboratuvarın ilgili parametreleri olumlu sonuç alana kadar Genel Müdürlük tarafından askıya alınır.

(4) Akreditasyon sertifikası askıya alınan laboratuvarın yeterlik belgesi, Akreditasyon Kurumu tarafından askısı kaldırılana kadar askıya alınır.

(5) Akreditasyon parametresi askıya alınan laboratuvarın ilgili parametresi, Akreditasyon Kurumu tarafından askısı kaldırılana kadar askıya alınır.

(6) Yeterlik belgesine sahip laboratuvarın bu Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan parametrelerden biri veya birkaçı Akreditasyon Kurumu tarafından akreditasyon belgesi kapsamı dışına çıkartılırsa, laboratuvarın ilgili parametreleri altı ay süre ile askıya alınır. Laboratuvar, bu süre içerisinde Akreditasyon Kurumu tarafından ilgili parametrelerinden yeniden sertifikalandırılmadığında, parametreler yeterlik belgesi kapsamından çıkartılarak belgesi Genel Müdürlükçe yeniden düzenlenir.

(7) Akreditasyon sertifikası iptal edilen laboratuvarın yeterlik belgesi, Akreditasyon Kurumu tarafından yeniden sertifikalandırılana kadar askıya alınır.

(8) İş hijyeni ölçüm, test veya analiz yapılmadan rapor düzenlendiği tespit edilen laboratuvarın ön yeterlik veya yeterlik belgesi altı ay süre ile askıya alınır.

(9) Yetkili laboratuvarın başka adreste faaliyet gösteren şubeleri için ön yeterlik veya yeterlik belgesi almadığı tespit edildiğinde, merkez laboratuvarı altı ay süre ile askıya alınır.

(10) Yeterlik belgesinin geçerlilik süresinin bitiminden en az 120 gün önce müracaat etmeyen laboratuvarın yeterlik belgesi, belge süresinin bitiminden itibaren yenileme işlemleri tamamlanıncaya kadar askıya alınır.

(11) Laboratuvar, ekonomik veya zorunlu sebeplerle yeterlik belgesinin en az 6 ay süre ile askıya alınmasını talep edebilir. Bu durumda yeterlik belgesi Genel Müdürlük tarafından askıya alınır.

(12) Belgenin veya ilgili parametrenin askıya alınma gerekçesine uygun olarak askının başlangıç tarihi Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

(13) Laboratuvar yöneticisinin veya kalite yöneticisinin ayrılması durumunda, yerlerine 30 gün içerisinde yeni görevlendirme yapmayan laboratuvarın belgesi yeni görevlendirme yapılana kadar askıya alınır.

Belgenin askı süreci

MADDE 30 – (1) Belgenin tamamının askıya alındığı süreçte;

a) Laboratuvara denetim yapılmaz.

b) Belge yenileme süreci ile askı karar tarihinin çakışması da dâhil olmak üzere, askı süresi boyunca laboratuvar hakkında herhangi bir işlem yapılmaz.

(2) Askı süresi içerisinde laboratuvar, belgenin askıya alınması ile ilgili eksikliklerini giderir ve eksikliklerini giderdiğine dair bilgiyi ve askının kaldırılmasına ilişkin talebini Genel Müdürlüğe bildirir. Süre sonunda laboratuvarın dosyası üzerinde yapılan inceleme veya denetim sonucunda belgenin askısı kaldırılabilir. Gerek duyulması halinde askı süresi sonrasında laboratuvara denetim yapılabilir.

(3) Belgesi askıda olan laboratuvar, askı süresi boyunca iş sağlığı ve güvenliği iş hijyeni ölçüm, test ve analizi yapamaz, rapor düzenleyemez.

Belge iptali

MADDE 31 – (1) Aşağıdaki hallerde laboratuvarın ön yeterlik veya yeterlik belgesi doğrudan iptal edilir:

a) İSGÜM’e verilen başvuru evraklarından herhangi birinin gerçeğe aykırılığının tespiti halinde.

b) Yeterlik belgesinin geçerlik süresince üç defa yeterlik belgesinin geçerliliği askıya alındığında.

c) Laboratuvarın ön yeterlik veya yeterlik belgesinin askı süresi içinde hizmet verdiğinin tespiti halinde.

ç) Laboratuvarın ölçüm, test ve analiz yapmadan rapor düzenlediğinin tespiti halinde.

(2) Laboratuvarın akreditasyon sertifikası iptal edildiği için askıya alınan yeterlik belgesi; laboratuvar, Akreditasyon Kurumu tarafından bir yıl içerisinde yeniden sertifikalandırılmadığında iptal edilir.

(3) Belge süresinin bitiminden itibaren 60 gün içinde yenileme işleminin tamamlanmaması durumunda yeterlik belgesi iptal edilir.

(4) Birinci fıkradaki hükümlere dayanılarak yeterlik belgesi iptal edilen laboratuvarın kurucu veya ortaklarının da içinde bulunduğu bir laboratuvarın başvurusu, ortaklığın tesisinden itibaren iki yıl süreyle askıya alınır.

YEDİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

İtiraz

MADDE 32 – (1) Laboratuvarın iş hijyeni ölçüm, test ve analiz sonuçlarına tarafların veya teftişe yetkili mercilerin itirazları halinde, yapılan iş hijyeni ölçüm, test ve analiz kayıtları Genel Müdürlük tarafından incelenir ve gerek görülürse ilgili iş hijyeni ölçüm, test ve analiz sonuçları geçersiz kılınarak İSG-KATİP’e işlenir.

İşyeri laboratuvarları

MADDE 33 – (1) İşyerinde kendi çalışanlarına yönelik iş hijyeni ölçüm, test ve analiz hizmetleri veren laboratuvarların elde ettikleri sonuçlar; iş sağlığı ve güvenliği mevzuatındaki sınır değerlere uyum için esas alınmaz, iş sağlığı ve güvenliği teftişlerinde mevzuat çerçevesinde değerlendirilmez.

Belge kapsamının ilanı

MADDE 34 – (1) Ön yeterlik veya yeterlik belgesi almış laboratuvarlar ve belgelerine ait kapsam listeleri İSGÜM’ün internet sayfasında ilan edilir.

Uygulama esasları

MADDE 35 – (1) Laboratuvarlar bu Yönetmelikle ilgili uygulama esaslarını düzenlemek amacıyla Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlere veya yapılacak duyurulara uymak zorundadırlar.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 36 – (1) 20/8/2013 tarihli ve 28741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Mevcut laboratuvarlar ve başvurular

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce ön yeterlik veya yeterlik belgesi almış olan laboratuvarların belgesi geçerlidir.

(2) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce ön yeterlik veya yeterlik belgesi almak için başvurusu bulunan laboratuvarların bu iş ve işlemleri, 36 ncı madde ile yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.

(3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen laboratuvarlar, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen şartları iki yıl içerisinde yerine getirmedikleri takdirde belgeleri ile ilgili şartları sağlayana kadar belgeleri askıya alınır.

(4) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce ön yeterlik veya yeterlik belgesi almış olan laboratuvarlara karşılaştıkları askı, iptal gibi idari işlemlerden bu Yönetmelikle lehlerine olacak şekilde değiştirilmiş olanlar varsa, laboratuvarların lehine olan işlem uygulanır.

(5) Yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğe göre parametre ceza puanı almış olan laboratuvarların, parametre ceza puanlarının yarısı, bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren ihtar puanı olarak uygulanır.

(6) Yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğe göre laboratuvar ceza puanı almış olan laboratuvarın laboratuvar ceza puanları ihtar puanı olarak uygulanır.

Ölçüm sonuçları

GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla 36 ncı maddesi ile yürürlükten kaldırılan Yönetmelik kapsamındaki mevcut ölçüm sonuçları geçerlidir.

Yürürlük

MADDE 37– (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 38 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.

YORUM YAZ

İş Ekipmanları Yönetmeliği 18 Şubat 2022

YÖNETMELİK

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI

YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin 2 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(2) Bu Yönetmelik;

a) Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması (ADR), Tehlikeli Eşyanın Demiryolu ile Uluslararası Taşınmasına İlişkin Yönetmelik (RID), Deniz Yoluyla Taşınan Tehlikeli Yüklere İlişkin Uluslararası Sözleşme (IMDG) ve usulüne göre yürürlüğe konulan benzer sözleşmeler kapsamında bulunan taşınabilir gaz tüpleri, manifoldlu tüp demetleri ve LPG tüplerine,

b) 8/8/2020 tarihli ve 31207 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nükleer Tesislerin ve Nükleer Maddelerin Emniyetine İlişkin Yönetmelik kapsamındaki nükleer tesislerde bulunan iş ekipmanlarına,

uygulanmaz.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 ve 31 inci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 86 ve 90 ıncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğe 3 üncü maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Avrupa Birliği mevzuatına uyum

MADDE 3/A – (1) Bu Yönetmelik, iş ekipmanlarının işyerlerinde çalışanlar tarafından kullanımında asgari güvenlik ve sağlık şartlarına ilişkin 16/9/2009 tarihli ve 2009/104/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Akredite muayene kuruluşu: Türk Akreditasyon Kurumundan (TÜRKAK) TS EN ISO/IEC 17020’ye göre akredite olmuş kuruluşu,

b) Azami basınç: Basınçlı kap ve tesisatın üreticisinin belirlediği ve ekipmanın etiketinde yer verdiği en yüksek çalışma basınç değerini,

c) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,

ç) Bakım: İş ekipmanında ve bileşenlerinde yapılan her türlü revizyon, tamir, değişim, ayar, arıza giderme, temizlik ve kalibrasyon işlemlerinden herhangi birisinin veya birkaçının birlikte uygulandığı işlemi,

d) EKİPNET: Bu Yönetmelik kapsamında yer alan kişi, iş ve işlemlerin elektronik ortamda kayıt ve bildirimi ile veri doğrulaması amacıyla kullanılan ve e-Devlet kapısı üzerinden çalışan programı,

e) Gözle muayene: İş ekipmanının herhangi bir alet veya cihaz kullanılmadan basit yöntemlerle gözle görülebilir kusurlarının belirlenmesini,

f) İş ekipmanı: İşin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet, cihaz, teçhizat, tesis ve tesisatı,

g) İş ekipmanının kullanımı: İş ekipmanının çalıştırılması, durdurulması, kullanılması, taşınması, tamiri, tadili, bakımı, devreye alınması, hizmete sunulması ve temizlenmesi gibi iş ekipmanı ile ilgili her türlü faaliyeti,

ğ) İşletme basıncı: Azami basınç değerinden daha düşük olmak kaydıyla işletme tarafından ekipmanın kullanıldığı maksimum basınç değerini,

h) İşletme kapasitesi: Kaldırma kapasitesi değerinden daha düşük olmak kaydıyla işletme tarafından ekipmanın kullanıldığı maksimum yük değerini,

ı) Kaldırma kapasitesi: Kaldırma ve iletme ekipmanının üreticisinin belirlediği ve ekipmanın etiketinde yer verdiği en yüksek çalışma yükü değerini,

i) Maruz kişi: Tamamen veya kısmen tehlikeli bölgede bulunan kişiyi,

j) Muayene: İş ekipmanlarının bir veya birden çok özelliğinin ölçüm, inceleme ve/veya deneme yöntemiyle bu Yönetmeliğin, ürünün ilgili standardının ve/veya imalatçının belirlediği ve/veya risk değerlendirmesi sonucu belirlenmiş teknik kriterlere göre durumunun kontrol edildiği faaliyetleri,

k) Operatör: İş ekipmanını kullanma konusunda yetkin olan çalışan veya çalışanları,

l) Özel risk taşıyan iş ekipmanı: Tehlikelerin teknik önlemlerle tam olarak kontrol altına alınamadığı iş ekipmanını,

m) Periyodik kontrol: İş ekipmanlarının, bu Yönetmelikte öngörülen aralıklarda ve belirtilen yöntemlere uygun olarak yetkili kişilerce yapılan muayene ve/veya test faaliyetlerini,

n) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişi: Bu Yönetmelikte belirtilen iş ekipmanlarının teknik özelliklerinin gerektirdiği ve EK-III’te yer alan istisnalar saklı kalmak kaydıyla EKİPNET’e kayıtlı ilgili branşlardan mühendis, teknik öğretmen, tekniker ve yüksek teknikerleri,

o) Tehlikeli bölge: İş ekipmanının bünyesinde veya çevresinde yer alan ve kişiler için sağlık ve güvenlik yönünden risklerin bulunduğu bölgeyi,

ö) Test: İş ekipmanlarının yapısal bütünlüğünün, sağlamlığının ve güvenliğinin doğrulanması amacıyla bu Yönetmeliğin, ürünün ilgili standardının ve/veya imalatçının belirlediği teknik kriterlere göre uygulanan deney ve yöntemleri,

ifade eder.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) İş ekipmanın geçici süreyle kullanılacak olması, kiralanması veya benzeri durumlar işverenin genel yükümlülüklerini etkilemez.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “yeterli bakımını” ibaresi “gerekli bakımını ve periyodik kontrollerini” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğe 6 ncı maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Önemli bakım ve onarım

MADDE 6/A – (1) İş ekipmanında gerçekleştirilen aşağıdaki iş ve işlemler önemli bakım ve onarım kapsamında değerlendirilir:

a) Kaldırma iletme ekipmanlarında ve iş makinalarında konstrüksiyon, yük kolu ve benzeri kısımlarda, basınçlı ekipmanlarda ise gövde, kapak ve benzeri kısımlarda; kaynak, kesme, taşlama ve benzeri onarım işlemleri ile halat, zincir ve benzeri askı tertibatı dışında değişim faaliyetleri.

b) Elektrik iç tesisleri ve kuvvetli akım tesislerinde bina bölümlerinde yapılacak ana kolon ve/veya kolon kesitinin değişmesi ve benzeri tesis değişiklikleri ya da esasa ilişkin değişiklikler veya her halükarda %20 güç değişikliği yapılması.

c) Diğer tüm tesisatlarda her türlü proje değişikliği gerektiren tadilatlar.

ç) İş ekipmanının ilgili standartlarında belirtilen önemli bakım ve onarımlar.

(2) İş ekipmanına önemli bakım ve onarım yapılması durumunda bu Yönetmelikte belirtilen asgari ilave tedbirler işveren tarafından alınır.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“İş ekipmanının periyodik kontrolü

MADDE 7 – (1) İşyerinde kullanılan iş ekipmanının periyodik kontrolü ile ilgili aşağıdaki hususlara uyulur:

a) İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce, önemli bakım ve onarımlardan sonra ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılır. İskeleler, sütunlu çalışma platformları veya kule krenler gibi ilk kurulumdan sonra yükseltilebilen veya değişikliğe uğratılabilen iş ekipmanları, yükseltilmesi veya değişikliğe uğratılması sonrasında iş ekipmanının yapılan değişiklikleri içerecek şekilde periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılır.

b) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının;

1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılması,

2) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli periyodik kontrollerin yapılması,

sağlanır.

c) İşverence, periyodik kontrol sonuçları ıslak imzalı şekilde kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır. 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununa uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmış ve elektronik ortamda saklanan kayıtlar da geçerlidir.

(2) Kurulum ve montaj şartlarına tabi olmayan seyyar iş ekipmanları işletme dışında kullanıldığında, yapılan son periyodik kontrol ile ilgili rapor da ekipmanla birlikte bulundurulur.

(3) Asgari olarak EK-III’te bulunan tablolarda yer alan ekipman veya ekipman grupları periyodik kontrole tabidir. Periyodik kontrollerin gerçekleştirilmesine ilişkin şartlar ile periyodik kontrol sonucunda düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar EK-III’te belirtilmiştir. Ekipman grubunun kapsadığı ve ilgili tabloda standart karşılığı olmayan ekipmanların periyodik kontrolleri EK-III madde 1.1 ve 1.4’te yer alan hiyerarşiye göre yapılır.

(4) İşveren; periyodik kontrolü yapmaya yetkili kişiler tarafından belirtilen, iş ekipmanının periyodik kontrolleri ile ilgili ön hazırlıkları yapar veya yaptırır. Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi tarafından talep edilmesi halinde, ekipmanın yetkili servisinin periyodik kontrol faaliyetlerine nezaret etmesini sağlar.

(5) Periyodik kontrol raporlarında periyodik kontrolü gerçekleştiren kişiye ait EKİPNET kayıt numarasının bulunması gerekir.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğe 7 nci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanları

MADDE 7/A – (1) 30/6/2016 tarihli ve 29758 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik (2014/34/AB) kapsamında yer alan iş ekipmanlarının periyodik kontrolü; muayene ve testlere ilave olarak anılan Yönetmeliğe uygunluğunun kontrolünü de kapsar.

(2) Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının uygunluk kontrolü, iş ekipmanının ilk kurulumu da dâhil olmak üzere ekipmanın türüne göre belirlenen aralıklarla yapılır. Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının uygunluk kontrolü esnasında, uygunluk belgesi kapsamındaki özelliklerin devam etme durumuna ilişkin TS EN 60079 ve TS EN ISO 80079 standart serilerine göre hareket edilir.”

MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “birlikte verilen” ibaresinden sonra gelmek üzere “Türkçe” ibaresi eklenmiş, aynı bendin (2) numaralı alt bendinde yer alan “anormal durumlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve önlemler” ibaresi eklenmiştir.

MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 11 – (1) İşveren tarafından iş ekipmanını kullanmakla görevli çalışanlara, iş ekipmanını kullanmadan önce bunların kullanımından kaynaklanabilecek riskler ve bunlardan kaçınma yollarına ilişkin eğitim verilir. Ayrıca 8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen çalışanlara, işveren tarafından yeterli özel eğitim verilir.”

MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin üçüncü bölümünün başlığı “Periyodik Kontrollere İlişkin Hususlar” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler, EKİPNET üzerinden kayıt yaparak bilgilerini Bakanlığa bildirir.

(2) Bildirimde beyan esastır. Bu kişilere Bakanlıkça kayıt numarası verilir.

(3) Yapılan inceleme sonucunda bildirim veya başvurularda bulunan bilgilerin doğru veya uygun olmadığı tespit edilen kişilerin kaydı on yıl süreyle askıya alınır, bu kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilan edilir. Bu kişiler on yılın sonunda, bu madde kapsamında yeniden başvuru yapabilir.

(4) Bildirimlerde istenecek bilgi ve belgeler ile kayıt işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak Tebliğ ile belirlenir.”

MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğe 13 üncü maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“İş ekipmanlarının kayıt altına alınması

MADDE 13/A – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan iş ekipmanlarının kayıt altına alınarak takip edilebilmesine dair endüstriyel kimliklendirme zorunluluğu getirmeye, izleme ve takip, bildirim ve elektronik kayıt ile hangi ekipmanların kimliklendirileceğini belirlemeye yönelik usul ve esasları belirlemeye Bakanlık yetkilidir.”

MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Akreditasyon, yetkilendirme ve eğitim

MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında; periyodik kontrol yapacak muayene kuruluşlarına akreditasyon, kişilere yetkilendirme ve eğitim zorunluluğu getirmeye ve bu kişi ve kuruluşlara yönelik denetim yapmaya Bakanlık yetkilidir.

(2) Eğitim, temel eğitim ile sonrasında düzenlenecek ileri ve uygulamalı eğitimleri kapsar. Tüm eğitimlerin içerikleri, süresi, eğitici ve eğitim kurumlarında aranacak nitelikler, devam zorunluluğu, sınav ve başarı kriterleri gibi konulara yönelik usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. Belirlenen şartlarda eğitimlerini başarıyla tamamlayan kişiler; periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi unvanını almaya hak kazanır.

(3) Birinci fıkra kapsamında kişilere getirilecek zorunluluklar iş ekipmanları esas alınarak Bakanlıkça çıkarılacak Tebliğ ile belirlenir.”

MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğe 14 üncü maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki maddeler eklenmiştir.

“Genel kurallar, denetim ve idari yaptırımlar

MADDE 14/A – (1) Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişiler ile akredite muayene kuruluşları;

a) Periyodik kontrolleri kriterlerine ve usulüne uygun gerçekleştirir.

b) Periyodik kontrol raporunu gerçeğe uygun düzenler.

c) Tekniğe uygun muayene ve/veya test yöntemleri kullanır.

ç) İş ekipmanına uygulanması gereken muayene ve/veya test işlemlerini fiilen gerçekleştirdiğini kayıt altına alarak raporu tanzim eder.

d) Periyodik kontrol esnasında yapılan muayene ve/veya testte tespit edilen her bir kusuru raporda ayrı ayrı belirtir.

(2) İş ekipmanının bakımını yapan kişiler, bakımını yaptığı ekipmanın periyodik kontrolünü gerçekleştiremez.

(3) 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında yetkilendirilmiş olan ortak sağlık ve güvenlik birimleri periyodik kontrol hizmeti veremez.

(4) Birinci, ikinci veya üçüncü fıkra kapsamında yer alan hükümlere aykırı hareket eden kişilerin yetkisi üç yıl süreyle askıya alınır. Yetkisi askıya alınan kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilân edilir. Askı süresinin sonunda ilgili mevzuat hükümlerine göre yeniden başvuru yapılır. Muayene kuruluşları ile ilgili bu fıkralar kapsamında tespit edilen uygunsuzluklara yönelik TÜRKAK’a bildirim yapılır.

(5) Yetkili olmayan kişilerce yapılmış periyodik kontroller geçersizdir. Bu kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilân edilir. Bu kişilerin yetki başvuruları on yıl süreyle askıya alınır. Bu kişiler hakkında adli makamlara suç duyurusunda bulunulur.

(6) Bu maddede yer alan şartlar 6331 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci veya ikinci fıkrası kapsamında tespit edilir, uygunsuzluklar delilleriyle birlikte İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne bildirilir. Kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından tespit edilen periyodik kontrollere ilişkin uygunsuzluklar da delilleriyle birlikte İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne bildirilir. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü uygunsuzluklara ilişkin bu madde kapsamında idari yaptırım uygular.

Periyodik kontrol rapor ve kriterlerini belirleme yetkisi

MADDE 14/B – (1) Bakanlık, iş ekipmanlarının periyodik kontrol raporları ve periyodik kontrol kriterleriyle ilgili asgari şartları belirleyen norm, belge ve tutanak hazırlamaya ve gerekli düzenlemeleri yapmaya yetkilidir. Bu norm, belge ve tutanaklar; ilgili tarafların da görüşü alınarak İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı tarafından hazırlanır ve İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün onayı ile yayımlanır.

(2) Bakanlık, yayımlayacağı ekipmana özgü periyodik kontrol kriter dokümanlarında iş ekipmanlarının kusurlarını hafif ve ağır kusur olarak derecelendirir.

(3) Bakanlıkça periyodik kontrol rapor formatı ve kriterleri ilan edilen ekipmanların periyodik kontrolleri belirlenen kriterlere uygun yapılır, raporları belirlenen formata uygun olarak hazırlanır. Bakanlıkça periyodik kontrol rapor formatı ve kriterleri yayımlanmamış olan ekipmanlar için bu şart aranmaz.”

MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.

“Teknik komiteler ve alt komiteler

EK MADDE 1 – (1) Bakanlık; iş ekipmanlarının güvenli kullanımı, bakım ve/veya periyodik kontrollerine yönelik olarak akreditasyon zorunluluğu, periyodik kontrol yapmaya yetkili kişilerin eğitimleri ve benzeri konularda çalışmalar yapmak üzere teknik komiteler veya alt komiteler kurmaya ve komiteye ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

(2) Teknik komite ve alt komiteler; iş ekipmanları ile ilgili kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve akredite muayene kuruluşlarının Bakanlıkça belirlenecek temsilcilerinden oluşur.

(3) Teknik komitelerin aldığı kararlar tavsiye niteliğindedir.

Akreditasyon zorunluluğu başlayan iş ekipmanları

EK MADDE 2 – (1) Aşağıda belirtilen iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, ilgili ekipman veya ekipman grubu için akredite olmuş akredite muayene kuruluşlarında çalışan periyodik kontrol yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılır:

a) Kule krenler.

b) LPG tank ve tesisatları (yer altı ve yer üstü).

c) Yürüyen merdivenler.

ç) Asılı erişim donanımları.”

MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Mevcut periyodik kontrol raporlarının geçerliliği

GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce usulüne uygun olarak düzenlenmiş periyodik kontrol raporları, süresi boyunca geçerlidir.”

MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin EK-I’inin 2.6 ncı maddesinde yer alan “Çalışanların” ibaresi “İş” olarak, “gerekiyorsa” ibaresi “gerekli hallerde” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 20 – Aynı Yönetmeliğin EK-I’inin 2.13 üncü maddesinde yer alan “iş ekipmanı kapalı” ibaresinden sonra gelmek üzere “, enerji bağlantısı kesik, tüm hareketleri durmuş vaziyette ve çalışmıyor” ibaresi eklenmiştir.

MADDE 21 – Aynı Yönetmeliğin EK-I’ine 3.1.6 ncı maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“3.1.7. İş ekipmanı hareket halindeyken ekipmanın kör noktalarına herhangi bir kişinin yaklaşması engellenir. Bunun sağlanamadığı durumlarda nesne algılayıcı sistemler veya uyarı sistemleri kullanılır. Bu da sağlanamıyorsa işaretçi kullanılır, etrafta bulunan kişilerle koordinasyon sağlanır veya çalışma alanına kimsenin girmesine müsaade edilmez.”

MADDE 22 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 2.4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“2.4. Mekanik olarak hareket ettirilen seyyar iş ekipmanlarında, iş ekipmanının üretim standardında veya kullanım kılavuzunda insan kaldırılabileceği açıkça belirtilmedikçe ve güvenliğin tam olarak sağlanamadığı durumlarda bu iş ekipmanıyla insan taşınmasına izin verilmez. Taşıma sırasında iş yapılması gerekiyorsa ekipmanın hızı gerektiği gibi ayarlanır.”

MADDE 23 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 3.1.2.1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“3.1.2.1. İnsan kaldırmak amacıyla üretilmemiş iş ekipmanı, sadece olağanüstü veya acil istisnai durumlarda, gerekli önlemleri almak ve gözetim altında olmak şartıyla insanların kaldırılmasında kullanılabilir.”

MADDE 24 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 4.1.6 ncı maddesine aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Uygun hava koşulları değerlendirilirken öncelikle ekipmanın kullanım kılavuzu ve üretim standardı dikkate alınır.”

MADDE 25 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 4.3.2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“4.3.2. Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planı; yapı işlerinde inşaat mühendisi tarafından yapılır. Gemi inşası ve sökümü işlerinde ise gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisi, makine mühendisi veya inşaat mühendisi tarafından yapılır. Bu plan, iskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde olabilir.”

MADDE 26 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 4.3.5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“4.3.5. Kurma, sökme veya değişiklik yapılması sırasında iskelenin kullanıma hazır olmayan kısımları, 11/9/2013 tarihli ve 28762 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliğine uygun şekilde genel uyarı işaretleri ile işaretlenir ve tehlikeli bölgeye girişler fiziki olarak engellenir.”

MADDE 27 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 4.3.6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“4.3.6. İskelelerin kurulması, sökülmesi veya üzerinde önemli değişiklik yapılması, görevli inşaat mühendisi gözetimi altında yapılır. Tersanelerde ise gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisi, makine mühendisi veya inşaat mühendisi gözetimi altında yapılır. Bu maddede sayılan işler, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesi uyarınca, özel riskleri ve ayrıca aşağıda belirtilen hususları kapsayan konularda yapacakları işle ilgili yeterli eğitim almış çalışanlar tarafından yapılır.

a) İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması ile ilgili planların anlaşılması,

b) İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması sırasında güvenlik,

c) Çalışanların veya malzemelerin düşme riskini önleyecek tedbirler,

ç) İskelelerde güvenliği olumsuz etkileyebilecek değişen hava koşullarına göre alınacak güvenlik önlemleri,

d) İskelelerin taşıyabileceği yükler,

e) İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması işlemleri sırasında ortaya çıkabilecek diğer riskler.”

MADDE 28 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 4.4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“4.4. İple erişim donanımı kullanılarak yapılan çalışmalarla ilgili özel hükümler”

MADDE 29 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 4.4.1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“4.4.1. İple erişim donanımı kullanılarak yapılan çalışmalarda aşağıdaki şartlara uyulur.

a) Sistemde biri, inip çıkmada veya destek olarak kullanılan çalışma ipi, diğeri ise güvenlik ipi olacak şekilde ayrı kancalı en az iki ip bulunur.

b) Çalışanlara, çalışma ipine bağlı tam vücut tipi emniyet kemeri verilir ve kullandırılır. Emniyet kemerinin ayrıca güvenlik ipi ile bağlantısı sağlanır.

c) Çalışma ipi, güvenli iniş ve çıkış araçları ile teçhiz edilir ve kullanıcının hareket kontrolünü kaybetmesi halinde, düşmesini önlemek için kendiliğinden kilitlenebilen sisteme sahip olması gerekir. Güvenlik ipinde de, çalışan ile birlikte hareket eden düşmeyi önleyici bir sistem bulunur.

ç) Çalışan tarafından kullanılan alet, edevat ve diğer aksesuarlar tam vücut tipi emniyet kemerine veya oturma yerine veya başka uygun bir yere bağlanarak güvenli hale getirilir.

d) Acil bir durumda çalışanın derhal kurtarılabilmesi için iş uygun şekilde planlanır ve gözetim sağlanır.

e) Bu Yönetmeliğin 11 inci maddesi doğrultusunda, çalışanlara yapacakları işe uygun ve özellikle kurtarma konusunda yeterli eğitim verilir.”

MADDE 30 – Aynı Yönetmeliğin EK-II’sinin 4.4.2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“4.4.2. Risk değerlendirmesi göz önünde bulundurularak ikinci bir ip kullanılmasının işin yapılmasını daha tehlikeli hale getirdiği istisnai durumlarda, güvenliği sağlayacak yeterli önlemler alınmak şartıyla tek bir iple çalışma yapılabilir.”

MADDE 31 – Aynı Yönetmeliğin EK-III’ü ekteki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 32 – Bu Yönetmeliğin;

a) 16 ncı maddesi ile eklenen 14/B maddesi 31/12/2022 tarihinde,

b) 17 nci maddesiyle eklenen ek 2 nci madde ve 31 inci maddesiyle değiştirilen EK-III’ün 1.13, 2.3.5, 2.3.6 ve 2.3.7 nci maddeleri 31/12/2023 tarihinde,

c) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

MADDE 33 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.

YORUM YAZ

Eyl, 2020

BSCI Belgesi

Tam açılımı ile “Business Social Compliance Initiative” olan BSCI belgesi, Dış Ticaret Birliğince, 2003 yılında hazırlanmış bir standarttır. Bu çerçevede International Labour Organization tarafından hazırlanarak sunulan iş ve işçi güvenliği temel kabul edilmiştir. BSCI, amaç olarak tedarik zinciri içerisinde bulunan işletmelere, sosyal anlamda olan performanslarını geliştirmek için harekete geçirmektedir. Bu konuda şu politikalar yer almaktadır.

BSCI Belgesi Politikaları

İşletmelerde çalışma saatlerinin, yasal durumda olması
İşletmelerde yasaya uygunluk durumu
İşletmelerde yaşanmış olan tazminat durumlarında, adil bir tavır sergilenmesi
İşletmelerde, çocuk işçilere engel olunması
İşletmelerde zorla çalıştırma durumlarının önüne geçilmesi
Toplu görüşme hakkı ile örgütlenme özgürlüğü sağlanması
İşletmelerde her konuda, her anlamda ayrımcılık yapılmasının önüne geçilmesi

BSCI belgesi almış olan işletmeler, pek çok fayda sağlamaktadır. Bunlardan bir tanesi, etkili bir standart çapında kabul görmüş olmalarından hareketle gelmektedir. Bu sayede hem çalışanlarda kalite artmakta, hem de müşteri ve iş ortaklarında artış görülmektedir. Bu anlamda mevcut olan diğer maddeler bunlardır;

Tedarik zincirinin izlenmesi oldukça önemlidir. Bu zincirin izlenmesini sağlayabilmek adına, farklı dil destekleriyle tasarlanmış olan, denetim araçları hizmete girmektedir. Böylece tedarik sistemi oldukça kolay ve etkili bir şekilde takip edilebilmektedir.
Yine BSCI tarafından onay ve belge almış, uluslararası denetim şirketleri ağına erişim mümkün olmaktadır. Böylece denetim hizmetlerinde, alınan kalite de artmaktadır.
Tedarikçi veri tabanı sayesinde, denetim konusunda hem zaman, hem para tasarrufu sağlamak mümkün olmaktadır.
Hangi ülkede olursanız olun, Avrupa BSCI katılımcı ve tedarikçilerine düzenlenen ortak eğitim çalışmalarından yararlanmanız mümkün olmaktadır. Bu sayede işletmenizde, müşterilerinize sunacağınız kalite de artacaktır.
Yine benzer şekilde farklı işletmeler ile ortaklık yapmanızın önü de açılacaktır.

Bu nedenle BSCI tarafından, onay ve belge almış işletme, kendisini hızlı bir şekilde geliştirilerek, çalışma alanlarınızdan alacağınız verim arttırılmaktadır. Bunun için öncelikle ciddi olmanız ve başarılı bir sonuç elde edebilmek için söz konusu standardı, işletmenize sağlıklı bir şekilde yerleştirmiş olmanız gerekmektedir. Yine hem kısa, hem de uzun vadeli bir iş stratejisi, alınan başarılı sonucu da etkilemektedir.

YORUM YAZ

Eyl, 2020

SEDEX Belgesi

Günümüzde SEDEX belgesi dünya çapında 150 ülkeden, 50 binden fazla üye firma ve şirketiyle en önemli platformlar arasındadır. Bu firma ve işletmeler; tarımdan gıdaya, giyimden finansal hizmet ve konfeksiyona, paketlemeden kimyasallara kadar değişiklik arz etmektedir.

Bu platform, kendisine üye olmuş olan firma ve şirketlerde, onların çeşitli icraatlarını daha rahat bir hale getirmektedir. Sedex, kar amacı gütmeden, dünya çapında bulunan tedarik zinciri içerisinde; sorumluluk, etik ahlak gibi konuları geliştirerek, iyileştirmeyi planlamaktadır. Bu konudaki amaçlarından bir tanesi böylece kendisine üye olan şirketlerde ve firmalarda etik ticaret olgusunun geliştirilmesini sağlamak olmaktadır.

Sedex, söz konusu firma ve şirketlerin veri paylaşım, alışveriş, sosyal risk, çevresel risk gibi konularda, daha iyi bir yönetim imkânı sunarak, böylece destek vermektedir. Bu destek çerçevesinde, söz konusu alanlardaki riskleri belirlemek ve yönetmek adına eğitimler verilmekte, rehberlik hizmetleri sunulmaktadır. Platform tarafından sağlanmakta olan hizmetler çerçevesinde firmalar, karşılaştıkları riskleri ve olumsuz durumlara bilinçli bir şekilde yaklaşabilmektedir. Bu sayede doğru kararlar alınabilmektedir. Ayrıca çevre etiği, iş hakları, iş etiği, güvenlik ve sağlık gibi alanlarda da üye firma ve şirketlere kendilerini geliştirme ve daha da iyileştirme fırsatları sunmaktadır. Bu sayede Sedex üyesi olan firmalar, bulundukları sektörde risk yönetimlerini daha iyi yaparak, daha kolay ve hızlı bir şekilde ilerleyebilmektedir.

SEDEX Belgesi Olan Firmalar

Sedex belgesi bulunan firmalar, beraber çalıştıkları müşterilere ve ortaklara inandıkları değerleri, dünya çapında tercih edilen bir platform tarafından belgelendirilmiş haliyle gösterebilmektedir. Bu sayede bu belge sahibi bulunan firmalar, iş yapmak için daha güvenli bir yer olarak da değerlendirilmektedir. Buna ek olarak Sedex üyeleri, birbirleriyle aynı tabanda bağlantı yapabilmektedir. Böylece ortak çalışmalar yürütülebilmekte, farklı firmalar ile iletişim kurularak görüşmeler yapılabilmektedir.

Sedex üyesi tüm firmalara ait analiz raporları ile değerlendirme raporları, tüm üye şirketlere açık sunulmaktadır. Böylece farklı firmaların analiz ve değerlendirme raporlarını inceleme fırsatı yakalamak mümkün olmaktadır. Bu sayede Sedex, farklı firmaların eksik ve kaliteli yönlerinin neler olduğunu görmenizi, dolayısıyla kendinizi her an geliştirebilme olanağı sağlamaktadır.

YORUM YAZ

Eyl, 2020

Primark Belgesi

Primark merkezi, İrlanda’da yer almaktadır. Primark, tedarik zincirinde yer alan bütün firmaların; bazı konulardaki şartları sağlamasını istemektedir. Bu konular ise; bazı tedarikçi firmalara; iş yeri hakları, çevresel konular, çalışan maaşları, yasal zorunluluklar vb. birçok zorunluluk getirmektedir. Bu şartları eksiksiz bir şekilde yerine getiren firmalar ise; primark tedarikçisi olmaya hak kazanıyor. Primark, aynı zamanda ülkelerin getirdiği bazı kanunlara da, uyulmasını istemektedir. Eğer ,primark temsilcisi olmak gibi bir hedefiniz varsa; aşağıdaki 13 maddeye eksiksiz bir şekilde, uymanız istenmektedir.

Primark Belgesi Şartları

Şartlara uyum sağlarsanız, primark belgesi almaya hak kazanırsınız. Belirtilen maddeler ise şu şekildedir;

Çalışma Özgürlüğü; İş verenlerin hiçbir koşulda, zorla işçi çalıştırması yasaktır.İşletmede çalışan herkesin, kendi isteği doğrultusunda çalışıyor olması gerekmektedir.
İşçilerin Örgütlenme Özgürlüğü ve Sözleşme Hakkı
Rüşvet ve Yolsuzluk Yapmak
Çevre sorumluluğu Üstlenme
Şikayet Prosedürü
Kurallar; primark tedarikçisi olabilmek için, yasalara eksiksiz bir şekilde, uyum sağlamanız gerekmektedir.
İşçi Kayırmak; İş yerlerinde; akraba, köylü yada arkadaşları çalıştırıyor olmak yasaktır. Fakat kimseye ekstra bir muamele yapılmamalıdır. Çalışma şartlarında, herkes eşittir. Kanunsuz pozisyon değiştirmek gibi, durumlar olursa yasam işlemlerin uygulanması gerekmektedir.
Çalışma Süreleri
Çocuk işçi Çalıştırma; özellikle çocuk işçi çalıştıran işletmeler, belirli cezalara tabi tutulmaktadır.
Çalışma Konforlarının Sağlanabilir Nitelikte Olması
Sürekli İşçi Çalıştırma
Çalışan Ücretleri; Çalışan ücretlerinin, ilgili pozisyona uygun bir şekilde verilmesi çok önemlidir.Hiçbir çalışana maaşları konusunda, torpil uygulanamaz. Söz konusu durum, primark yasalarına uygun değildir.
Çalışanlara Uygun Davranışlarda Bulunma

Bu kurallara uyan işletmeler; primark belgesini almaya hak kazanır. Primark belgesini nasıl alabileceğini, daha detaylı bir şekilde öğrenebilmek için; bir danışmanlıktan yararlanmanızda oldukça fayda vardır. Böylelikle, belgelendirme sürecinizi daha da hızlandırmış olursunuz. Zaman sorununu ve maliyet problemlerinizi de minimuma indirmiş olursunuz. Bu nedenle, primark belgesi almak için, başvuru yapmadan önce; mutlaka bir danışmanlık merkezi ile iletişime geçmelisiniz. Bu durum sürecin hızlanmasını sağlayacaktır. Aynı zamanda, belirtilen kanunları size eksiksiz bir şekilde anlatarak, bilgi ve donanım sahibi olmanız sağlacaktır. Bu sayede de, belge alma süreciniz daha hızlı bir şekilde gelişecektir.

YORUM YAZ

Ağu, 2020

Yangın Tesisatı Periyodik Kontrol Yönetmeliği

Herkesin bildiği gibi yangın var büyük can ve mal kayıplarına sebebiyet verebilirler. Ancak binalarda çeşitli yangın tesisatları kurularak böyle kötü durumlar meydana gelmeden engellenebilmektedir. Yangın tesisatları yangın çıktıktan sonra itfaiye ekiplerinin olay yerine ulaşana kadar olan süre içerisinde yangını söndürmeye amaçlayan veya büyümesini engelleyen tesisatlardır. Bütün hesaplar ikiye ayrılır. Birincisi kuru tesisat ikincisi ise ıslak tesisattır. Bu tür tesisatlar zaman zaman kontrolden geçirilir. Bu doğrultuda raporlar çıkartılarak kontroller ve onarımlar yapılır. Bu kontrolleri TÜRKAK tarafından yetkilendirilen kurumlar gerçekleştirmektedir. Bunların yanı sıra kontrol etme görevini makine mühendisleri, yüksek makine teknikeri ya da makine teknikerleri de yapabilmektedir. Birçok standart gözetilerek yapılan kontrollerden sonra bir rapor oluşturulur ve bu rapor kontrolü yapılan tesisatın sahibine takdim edilir. Önemli olan bir başka konuda hangi sıklıkla yapılması gerektiğidir. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (yangın tesisatı periyodik kontrol yönetmeliği)’inde belirtildiği üzere en az yılda 1 kere periyodik kontrolü yaptırılması mecburi bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.

Yangın tesisatı periyodik kontrol yönetmeliği kapsamında;

Hidrant Sistemi

Yangın hortumları
Yangın pompaları
Yangın dolapları
Sprinkler (Yağmurlama sistemi)
Yangın Boru tesisatı
Yangın Tesisatı ve Hortumlar, Motopomplar, Boru Tesisatı kontrollerinde yangın sisteminin projede belirtilen kriterlere ve TS 9811, TS EN 671-3, TS EN 12416-1 + A2, TS EN 12416-2 + A1, TS EN 12845 + A2 standartlarında belirtilen şartlara uygunluğunun kontrolü yapılmaktadır.

Bu parçaların kontrolü iş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği karar vermektedir. Aslına bakılırsa nerde ne zaman çıkacağı belli olmayan bir afet için alınabilecek güzel önlemlerden biri yangın tesisatlarıdır. Onların çalışıp çalışmadığını kontrol etmekte çok ama çok önemli bir durumdur. Kesinlikle senede bir kez bu kontrollerin yukarıda da dediğim gibi belirli uzman kişilere danışılarak yapılması gerekmektedir. Yapılan kontroller işçi güvenliği için ülkemizde ve dünyada çok önemli bir rol oynamaktadır.

YORUM YAZ

Tem, 2020

Ce İşareti Belgelendirme

CE işareti; dünyadaki her hangi bir ürünün AB güvenlik kuralları çerçevesine uygun şekilde olduğunun sembolüdür. CE işareti belgelendirme yapan firma, üretici firmanın AB mevzuatına uyduğunun ve üretimleri belirlenen standartlara göre yaptığının kanıtıdır.

CE işareti 1995 yılında oluşturulmuştur.

CE işaretini taşımayan hiçbir ürün AB sınırlarına girememektedir. Avrupa pazarlarına ürün sokabilmek için CE işareti uygulamalarına dikkat etmek gerekmektedir. CE işareti standart olarak belirlenmiştir. Ürünün üzerine görünür ve silinmesi imkansız şekilde monte edilir. İşaretin boyutu yatay ve dikey olarak en az 5 mm olmalıdır. Paketli ürünlerde paketin üzerine bu işaret konmaktadır. CE işaretini uygulamak için belirli prosedürler vardır. Bu prosedürlere uymak işaretin kullanımı için gereklidir. CE işaretini uygunsuz şekilde kullanan firmalar için para yaptırımı uygulanmaktadır.

CE İşareti Olması Gereken Ürünler

AB üyesi olan tüm ülkeleri kapsayan CE işareti belgelendirme konusuna, ilave olarak EFTA, CEFTA ülkeleri ve ülkemizi de kapsamaktadır. CE işaretinin olması gereken ürün grupları şunlardır:

– Basit basınçlı kaplar

– Oyuncaklar

– Ölçü cihazları

– Asansör ve makinalar

– Tıbbi amaçlı cihazlar

– Gaz yakan aletler

– Radyo ve iletişim araçları

– Basınçlı araçlar

– Alçak gerilim cihazları

– Sıcak su kazanları

– Elektromanyetik aletler

– Teleferikler

CE İşareti Belgesi Nasıl Alınır

Ülkemizde de CE işareti uygulaması mevcuttur. CE işareti belgesi alabilmek için üretici firma şu aşamalardan geçmektedir:

1- Geçerli Direktife Sahip Olma: Üretilen ürünün CE işareti taşımasının zorunlu olup olmadığı incelenir.

2- Direktifin Zorunluluğunun Belirlenmesi: Üretilmek istenen ürün için standartların belirlenip belirlenmediği kontrol edilir.

3- Uygunluk Kontrolü İçin Ekip Oluşturma: Üretilen ürünün uygunluğu denetleyecek uzman kişiler oluşturulur.

4- Uygunluk Kontrolü: Uzman kişiler eşliğinde ürünün standartlara uygunluğu denetlenir.

5- Rapor ve Teknik Belgenin Hazırlanması: Ürünle ilgili tüm detaylara sahip teknik bir rapor hazırlanır. Bu raporda, ürünle ilgili teknik bilgiler, şema ve resimler, uygunluk beyannamesi koşulları, ürüne uygulanan testlerin raporu, direktifler, AT uygunluk raporu yer almaktadır. Bu rapor ürünün üretiminden sonra 10 sene boyunca geçerliliğini korumaktadır.

YORUM YAZ

Tem, 2020

Gost R Uygunluk Belgesi

GOST R Uygunluk Belgesi, Rusya’da geçerli olan ve ürünlerin satışında ve hizmetinde mecburi bulunması gereken kalite onayıdır. Hemen hemen tüm ürünlerde geçerliliği bulunan bu belge bazı hizmetlerde de aranmaktadır. Ülkemizdeki TSE belgesiyle benzer nitelikte bir belgedir. GOST R belgesiyle ürünlerin belirli bir kalite standardında, çevre ve insan sağlığına uygun güvenlikte olduğu kanıtlanmaktadır.

Başka ülkelerde üretimi yapılan ürünlerin Rusya’daki satışı için mutlaka bu belge olmalıdır. Gümrük denetimlerinde GOST R belgesi olmayan ürünler kabul edilmemektedir. 2000 yılından bu yana Rusya’da aktif ve zorunlu olarak benimsenmiş yasal bir belgedir.

GOST R Uygunluk Belgesi; gümrüklerde, Rusya’daki tüm ürünlerin satış mağazalarında, inşaat ruhsatı alabilmek için inşaatlarda, fabrika, sanayi kuruluşları gibi pek çok yerde olması gereken belgedir. Bu belge, Rusya’nın haricinde 9 çevre ülkede (Avrasya Birliği üyeleri) daha geçerliliği olan bir belgedir.

GOST R belgesi 2 çeşittir:

1- Mecburi olan GOST R belgesi: sarı renkte olan bu belge her ürün ve hizmette bulunması zorunlu olan belgedir.

2- İsteğe bağlı olan GOST R belgesi: mavi renkte olan bu belge, uzman kurumların istekleri üzerine alınan bir belgedir.

GOST R Belgesi Nasıl Alınır

GOST R belgesi almak için başvuruda bulunacak firma, gerekli evrakları sunmakla yükümlüdür. Bu evraklar; şirket imza sirküleri, faaliyet belgesi, marka belgesi, üretilen ürünlerin raporları, ürünlerle ilgili teknik rapor, kullanım kılavuzu, üretimde kullanılan makineler ve araçlarla ilgili bilgi, ürün katalogları, üretim tesisinin işleyiş raporu, ürün örnekleri ve firma bilgilerinin yer aldığı evraktır.

Evrak sunumunun yanı sıra, yetkili kurum tarafından üretim tesisine gelinerek inceleme ve denetim yapılır. Uygun olmayan koşullar üreticiye belirtilir ve tüm koşulların uygun bulunması halinde olumlu bir rapor oluşturulur.

1 ve 3 yıllık sürelerle alınabilen bu belge, belge almayı kolaylaştıran, Rusya tarafından yetkili kılınmış firmalar aracılığıyla da alınmaktadır. Firmanın tüm başvuru işlemlerini aracı kurum takip etmekte ve gerekli evrakların ve koşulların sağlanması daha hızlı ve kolay olmaktadır. Tüm işlemlerin tamamlanıp belgenin alınması ortalama 10-15 gün sürmektedir.

Mar, 2020

Makine Yerleşim Projesi Çizimi

İşletmelerin faaliyetlerinde kullandığı makinelerin ne kadar güç tüketimi yaptığı, ne kadar enerji harcadığı ve kapasite miktarı gibi bilgileri gösteren bir proje hazırlanır. Bu projeye makine yerleşim projesi çizimi denir. Bu proje, işletmenin ruhsat alması ve aktif çalışmaya başlaması için önemlidir. Makine mühendisleri tarafından hazırlanan makine yerleşim projeleri, çizilecek kroki üzerinde işyerinde yer alan tüm makine ve araçların enerji kapasitesini ve işyerinin havalandırma oranını detaylı şekilde göstermektedir. Hazırlanan projeler belediye ya da organize sanayi müdürlüklerine verilmektedir.

Makine yerleşim projesi çizimi için işletmenizde görevli bir makine mühendisi yardımıyla ya da proje çizimi yapan mühendislik firmaları yardımıyla ücret karşılığında çizim yaptırabilirsiniz.

Makine Yerleşim Projesinin Faydaları Nelerdir?

Makine yerleşim projesinin işletme için sağladığı faydalar şunlardır:

1- Daha etkin ekipman ve makine kullanımı sağlanır.

2- Çalışanlar için risk faktörleri belirlenerek iş sağlığı ve güvenliği açısından önlemler alınabilir.

3- Firmalar için kaynak yönetimi ve tasarruf imkânı sağlanır.

4- Çevre sağlığı açısından güç tüketimi miktarlarından tasarruf sağlanır.

5- İşyerinin güvenilirliği ve kalite standartlarına uygunluğu artmış olur.

6- İş akışını programlamak daha kolay hale gelir.

7- İşe özel ekipman ve makine kullanımına öncelik verilmiş olur.

Makine Yerleşim Projesi Nasıl Olmalıdır?

Makine yerleşim projesi ile işyerinin mimari planı uyumlu olmalıdır. Mevcut tüm makine ve ekipmanlar eksiksiz ve doğru olarak listelenmelidir. İş planı, mimari plan ve makine yerleşim planı uyumlu olmalı, birbiriyle çelişen bilgi bulunmamalıdır. Üretim yapan işletmelerde üretim sistemine göre makinelerin yerleşimi belirlenmeli, standartlara uygun düzenlenmelidir. Makine ve ekipmanlar çalışanların işlerini kolayca yapacakları şekilde düzenlenmeli ve çalışma alanı yaratılmalıdır. Mevcut kullanılan makine ve ekipmanların haricinde yeni alınacak makine ve ekipmanlar da planda gösterilmeli, her yeni makine ve ekipmanla plan yeniden düzenlenmelidir. Makine ve ekipmanların kapasitesi ve güç kaynakları projede gerçek ve doğru olmalıdır, iş planıyla çelişmemelidir. Kullanılan makine ve ekipmanlar üretim amaçlarına uygun kullanılmalı, eğer planda yer alan makineler işyerinde yoksa işletme yaptırım uygulanarak makine alımında zorunlu tutulmaktadır.

YORUM YAZ

Mar, 2020

17025 Eğitimi

ISO 17025 eğitimi, laboratuarların yeterliliğini sağlayan belgenin alımı için verilen eğitimdir. Bu laboratuarlar deney ve kalibrasyon laboratuarlarıdır. Bu akreditasyonun en büyük faydalarından biri, özel veya değişik yapılı testleri o laboratuarda uygulama yetkinliği sağlamasıdır. Eğitim neticesinde laboratuarlar teknik açıdan yetkin duruma gelirler, kalite hizmet standartları artar. Yapılan tüm testler uluslar arası bir geçerlilik kazanır. Laboratuar testlerinin standart sonuç vermesi en önemli kriterdir. Bir test sonucu farklı laboratuarda farklı sonuçlarda çıkıyorsa güvenilirlik yönünden zayıf ve yanıltıcıdır. 17025 eğitimiyle bu sorun giderilerek standartlar gereği tüm laboratuarların aynı ölçütlerde ve aynı titizlikle çalışması sağlanmış olur. Bu eğitimin laboratuarlar tarafından alınması zorunludur.

17025 Eğitiminin İçeriği Nasıldır?

ISO 17025 eğitiminin içeriği şu konuları kapsamaktadır:

1- Laboratuarların yeterliliğinin tanınması için gereken tüm şartların öğretilmesi

2- Standart dışında çalışan ve özel teknikler geliştiren laboratuarların teknik şartnamesi

3- Yapısal ve kaynak ( personel, tesis şartları, ekipman vb) şartlarının bilgisi

4- Dışarıdan elde edilen ürün ve hizmetlerin bilgisi

5- Proses şartları (yapılan sözleşmelerin incelenmesi, örnekleme, teknik kayıt oluşturma, kalibrasyon araçlarının taşınması, geçerli sonuçları sağlamak için yapılması gerekenler, rapor değerlendirmeleri, şikayet yönetimi, veri ve bilgi yönetimi vb konular) bilgisi

6- Yönetim sistemleri (evrak kontrolü, kayıt kontrolü, seçenekler, risk ve fırsat inceleme, düzeltici faaliyetler, dökümantasyon analizi, iç inceleme ve yönetimin teftişi vb konular) bilgisi

7- Diğer yönetim sistemleriyle etkileşimin incelenmesi

8- Sistemin kurulumu ve sonrasında uygulama şartları

17025 Eğitimine Kimler Katılabilir?

ISO 17025 eğitimine; laboratuar yöneticileri, laboratuar sahipleri, laboratuar sorumluları, kalibrasyon işlemlerinde çalışan mühendisler, insan kaynakları ve laboratuar personelleri katılabilmektedir.

ISO 17025 eğitimi bu konuda uluslar arası eğitim sertifikası almış uzman kişiler tarafından verilmektedir. Sadece yetki belgeli kurumlar tarafından sağlanan bu eğitimler online olarak ya da yüz yüze eğitim metoduyla alınabilir. Eğitim süresi 2 gün ile 6 gün arası değişmektedir.

ISO 17025 Kalite Sistemi Kurucu Firmalar Nasıl Çalışır?

ISO 17025 kalite sistemini kuran yetkin danışman firmalar mevcuttur. Bu firmalardan belirli ücret karşılığında danışma hizmeti alınarak laboratuarların ISO 17025 kalitesine uyumunun sağlanması mümkündür.

YORUM YAZ