Periyodik kontrol, belirli aralıklarla yapılan ve iş ekipmanlarının güvenliğini ve uygunluğunu sağlamak amacıyla gerçekleştirilen bir prosedürdür. Bu kontrol, iş ekipmanlarının belirli standartlara uygunluğunu, işlevselliğini ve güvenliğini değerlendirmeyi amaçlar. Periyodik kontroller, iş ekipmanlarının kullanımı sırasında oluşabilecek potansiyel tehlikeleri önlemek, iş kazalarını ve arızaları minimize etmek için önemlidir.
Periyodik kontrol süreci, iş ekipmanının belirlenmiş zaman aralıklarında, genellikle yıllık veya daha sık periyotlarda, teknik uzmanlar veya yetkilendirilmiş personel tarafından gerçekleştirilir. Bu kontrol sırasında iş ekipmanının mekanik, elektriksel ve diğer teknik özellikleri incelenir, testler yapılır ve gerekli durumlarda bakım veya tamir işlemleri uygulanır.
Periyodik kontrolün amacı, iş ekipmanlarının güvenli ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak, işyerindeki çalışanların güvenliğini korumak ve yasal düzenlemelere uygunluğu sağlamaktır. Bu nedenle, periyodik kontrol işlemleri iş sağlığı ve güvenliği yönetmelikleri kapsamında zorunlu tutulabilir ve işverenler tarafından düzenli olarak yapılması gerekebilir.
İş ekipmanının periyodik kontrolü, belirli durumlarda gerçekleştirilir. Bunlar:
- İlgili yönetmelikte belirtilen zaman aralıklarında,
- İş ekipmanlarında güvenliği tehlikeye sokabilecek durumlar oluştuğunda,
- Doğal olaylar, kazalar veya çalışma biçimindeki değişiklikler meydana geldiğinde yapılır.
Ayrıca, uzun süre kullanılmayan veya yeni alınan iş ekipmanı da periyodik kontrol gerektirir.
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre, iş ekipmanının ilk kullanımı, kurulmasından sonra ve en önemlisi iş ekipmanının yeri değiştirildiğinde risklerin yeniden değerlendirilmesi için gerekli kontroller yapılmalıdır.
Hangi ekipmanların periyodik kontrol gerektirdiğine gelince:
- Basınçlı Kaplar (Hidrofor Tankı, Kompresör Hava tankı, Boyler, Isıtma Kazanı vb.)
- Kaldırma ve İletme Ekipmanları
- Tesisatlar (Elektrik İç Tesisatı, Havalandırma Tesisatları, Yangın Tesisatları)
- İş Makinaları
- Makine Tezgahları
- Endüstriyel Raf Sistemleri ve Seksiyonel Otomatik Kapılar
Periyodik kontrollerin zorunlu olup olmadığı konusunda, her işverenin iş güvenliği kapsamında çalışanların can ve mal güvenliğini sağlamakla yükümlü olduğunu hatırlamak önemlidir. Bu nedenle, periyodik kontrol ve muayeneler kanunen zorunludur.
Periyodik kontrol/muayene süresi, ilgili yönetmelik ve standartlara göre belirlenir. Eğer standart veya imalatçı tarafından belirlenmiş bir süre yoksa, işyerindeki koşullar ve risk değerlendirmesi sonuçlarına göre belirlenir.
Periyodik kontrolleri yapmak için yetkilendirilmiş ve eğitim almış kişiler tarafından gerçekleştirilir. Bunlar arasında makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, teknik öğretmenler ve belirli bir eğitim almış teknisyenler yer alır.
Son olarak, periyodik kontrol ile periyodik bakım arasında fark olduğunu unutmamak gerekir. Bakım işlemleri, revizyon, tamir, değişim gibi işlemleri içerirken, periyodik kontrol ise ekipmanın belirli özelliklerinin kontrol edilmesini kapsar.
Bu bilgiler ışığında, iş ekipmanlarının güvenliği ve verimliliği için düzenli periyodik kontrollerin önemli olduğunu belirtmek isterim.
Daha fazla sorularınız için bize yazabilirsiniz.